SAVKOVIĆ-VUKČEVIĆ: Za obelisk Vojvodi Mirku tražićemo mjesto između gradskog parlamenta i biblioteke
“Za postavljanje obeliska Vojvodi Mirku Petroviću, ocu kralja Nikole, tražićemo mjesto na glavnom gradskom trgu, između zgrade opštinskog parlamenta i biblioteke ‘Radosav Ljumović’, kazala je za Portal Analitika Nela Savković-Vukčević, sekretarka Sekretarijata za kulturu i sport Glavnog grada.
Ona je iniciranje vraćanja spomenika velikom Vojvodi Mirku, najavila kao jednu od značajnijih aktivnosti Sekretarijata na čijem je čelu u 2015. godini.
Savković-Vukčević je precizirala da je nemoguće postament sa obeliskom koji će biti, kako kaže, visok kao i originalni – 10 m, postaviti na njegovom pređašnjem mjestu, na sjevernom dijelu Trga, otprilike između ćoška Podgoričke banke i zgrade nekadašnje Apoteke.
Obelisk bi trebalo da bude replika starog koji je bio napravljen od lokalnog bijelog kamena, ali bez ograde koja je bila postavljena oko originalnog spomenika velikom Vojvodi Mirku, po kojem se dio Podgorice između desne obale Ribnice i lijeve obale Morače i zove Mirkova varoš.
“Znamo da je Trg arhitektonski riješen, ali na pomenutom mjestu postoji već jedan arhitektonski segment obložen bijelo-sivim mermerom, koji idealno može poslužiti kao postament”, precizirala je sagovornica Portala Analitika.
Savković-Vukčević kaže da je na originalnom postamentu pisalo da je spomenik podignut vojvodi Mirku Petroviću, vojskovođi, i crnogorskim junacima iz čuvene bitke na Grahovcu tokom druge Omer-pašine vojne, 1862. godine.
Spomenik je otkriven 27. oktobra 1886. godine (“u utornik”, kako je izvijestio Glas Crnogorca), uz prisustvo samog kralja Nikole.
Nakon Podgoričke skupštine, i prisajedinjenja Crne Gore Srbiji, podgorički bjelaši srušili su spomenik i bacilli ga u korito Morače.
Autor spomenika je bio Marko Đukanović (1860-1930), prvi crnogorski građevinski inžinjer, jedan od najznačajnijih crnogorskih graditelja sa kraja XIX i početka XX vijeka, pored Josipa Sladea i vojvodeMaša Vrbice. Visoke škole završio je u Parizu.
Đukanović je bio ministar vojni, ministar unutrašnjih djela, predsjednik crnogorskog parlamenta, predsjednik Državnog savjeta. Jedan je od organizatora Božićnog ustanka.
Na donjoj fotografiji je razglednica Podgorice iz 1917, godine, dakle, godinu dana prije nego što je spomenik, koji je uočljiv na lijevoj strani, obrušen. Još je bio rat, vide se i uniforme po trgu, Po golom drveću da se zaključiti da je bilo zimsko vrijeme, a po dječaku koji “čkilji” da je bio sunčan dan.
(Analitika)
