Osteoporoza: Dijagnoza tek kad pukne prva kost

Primarijus dr Mirjana Lapčević, specijalista opšte medicine i predsjednica Udruženja reumatologa Srbije, potvrđuje da se osteoporoza otkriva najčešće prilikom rendgenskog snimanja lumbalno-sakralnog dijela ili nekog drugog dijela kičme zbog bolova, pada ili drugih povreda, pri rendgenskom snimanju srca i pluća ili tokom sistematskog pregleda.

– Uporni bolovi u grudima, recimo, mogu da ukažu na patološke frakture pršljenova u nivou grudne kičme – pojašnjava dr Lapčević.

Od najranijeg djetinjstva do dvadesete godine dovoljnim unošenjem kalcijuma i vitamina D izgrađuje se kvalitetna kost.Da bi se spriječio ubrzan gubitak gustine kostiju, potrebna je borba na više “frontova” – zdrava ishrana sa dovoljno kalcijuma i vitamina D i obavezno fizička aktivnost. Prestanak vježbanja dovodi do nastavka ubrzanog gubitka koštane mase, a istraživanja su pokazala da lagane šetnje nemaju efekat na očuvanje gustine kostiju.

– Sve osobe koje su pod rizikom ili oni kod kojih se sumnja na ubrzani gubitak koštane mase treba da se obrate ljekaru specijalisti reumatologu, endokrinologu zbog dijagnostike, prije svega osteodenzitometrijom (DXA) – kaže dr Lapčević. – U terapiji osteoporoze danas koristimo bifosfonate, kalcijum i vitamin D3. Ova terapija se sprovodi najmanje godinu dana, poslije čega se pacijent upućuje na osteodenzitometriju da bi se vidjeli rezultati liječenja.

Kakve su implikacije ove bolesti, pokazuje podatak da žene poslije 45. godine provedu više dana u bolnici zbog osteoporoze, nego zbog svih drugih bolesti zajedno.

Pravovremena nadoknada vitamina D i kalcijuma smanjuje kod oboljelih od osteoporoze pojavu preloma kuka za 39 odsto. Preporuka je da žene do menopauze i muškarci mlađi od 65 godina uzimaju 1.000 miligrama kalcijuma dnevno, a poslije toga 1.300 mg, iz namirnica ili dijetetskih proizvoda.

Da bi se prevenirala osteoporoza, uz kalcijum je potrebno 800 jedinica vitamina D dnevno. On se, za razliku od kalcijuma deponuje u organizmu. Ali, dovoljno je jesti ribu jednom nedeljno, uz ozlaganje suncu 10 do 15 minuta dnevno da se obezbedi dovoljno ovog vitamina.

JEDNOMINUTNI TEST

MEĐUNARODNA fondacija za osteoporozu uvela je novi, jednominutni test procjene rizika za osteoporozu, koji ne daje dijagnozu, već veći broj pozitivnih odgovora ukazuje na veći rizik od osteoporoze.

1. Da li je neko od roditelja imao osteoporozu?

2. Da li je neko od roditelja imao “grbu”?

3. Da li imate više od 40 godina?

4. Da li ste u odraslom dobu lomili kost posle manjeg pada?

5. Da li često padate?

6. Da li vam se visina smanjila za više od tri cm posle četrdesete?

7. Da li ste mršavi (bodi mas indeks ispod 19)?

8. Da li ste ikada tri ili više mjeseca uzimali kortikosteroide?

9. Da li imate reumatoidni artritis?

10. Da li ste imali pojačan rad tiroidne ili paratiroidne žlezde?

11. Da li pijete više od dva pića dnevno?

12. Da li ste pušili?

13. Da li ste fizički aktivni manje od pola sata dnevno (šetnja, rad u bašti, lake vježbe)?

14. Da li izbjegavate mliječne proizvode i ne uzimate nadoknadu kalcijuma?

15. Da li provodite manje od 10 minuta dnevno izloženi suncu?

Za žene

16. Da li ste u menopauzi od prije navršenih 45 godina?

17. Da li su vam menstrualni ciklusi nekada izostajali duže od godinu dana? (izuzev trudnoće i menopauze)

18. Da li su vam jajnici odstranjeni prije 50. godine?

Za muškarce

19. Da li ste patili od impotencije ili drugih problema vezanih za nivo testosterona?

(Novosti)