Ova bolest ubija duplo više nego rak debelog crijeva ili dojke
Patrik je imao samo devet mjeseci kada je njegova majka ujutro primjetila da ne odgovara na nadražaje i izgleda katatonično. Porodični ljekar rekao je da mu je potreban samo lijek za snižavanje temperature, ali zabrinuta majka je ipak otišla s djetetom u urgentni centar.
Njegovo zdravstveno stanje usput se drastično pogoršalo, a pri dolasku u bolnicu Patrik je imao višestruko otkazivanje organa.
“Proveo sam više od tri mjeseca u bolnici u Londonu. Izgubio sam desnu nogu ispod koljena, lijevu ruku i prste na desnoj”, objasnio je.
Patrik danas ima 19 godina i studira biohemiju na Univerzitetu u Edinburgu, a ono što je imao bila je sepsa.
“Ili poznajete nekoga ko je imao sepsu, ili nikad niste čuli za nju”, rekao je za BBC.
Šta je sepsa?
Sepsu uzrokuju infekcije, ali zapravo označava problem s imunitetom.
Počinje infekcijom koju može da prouzrokuje bilo šta – od bakterijske infekcije do kontaminirane ogrebotine ili ugriza insekta.
U normalnim uslovima, imunološki sistem počinje borbu protiv infekcije da bi se spriječilo njeno širenje. Ali infekcija počinje ubrzano da se širi, a imunitet ‘podivlja’.
Reakcija organizma je toliko burna da postaje izuzetno štetna. Ona predstavlja sindrom sistemskog upalnog odgovora (eng. systemic inflammatory response syndrome – skraćeno SIRS).
SIRS je definisan vrlo krutim kriterijumima, a većina je svima nama dobro poznata: visoka temperatura, povišen broj leukocita u krvi, ubrzan rad srca i ubrzano disanje.
U slučaju kada osim SIRS-a postoje i znakovi jasne bakterijske infekcije ili još preciznije, ako se iz krvi izoluju bakterije, tada je riječ o sepsi.
Dakle, sepsu može da prouzrokuje samo ozbiljna i snažna bakterijska upala, dok je sepsa prouzrokovana gljivičnim i parazitarnim mikroorganizmima izuzetno rijetka.
Najčešće posledice sepse su upale pluća i ozbiljne upale mokraćnih kanala, ali doslovno svaka bakterijska infekcija može da pređe u sepsu.
Sepsa je češća kod starijih ljudi i male djece, kao i kod pacijenata s oštećenim imunološkim sistemom (hronični bolesnici) i onih koji uzimaju kortikosteroide koji suzbijaju imunitet.
Sepsa može da nastane i kao rezultat hirurškog zahvata tokom kojeg je došlo do infekcije.
Simptomi
temperatura iznad 38,5 stepeni Celzijusovih ili ispod 35 stepeni
malaksalost
više od 90 otkucaja srca u minutu
više od 20 udisaja u minutu
potvrđena infekcija
smanjeno mokrenje
promjena mentalnog statusa
otežano disanje
preskakanje srca
smanjen broj trombocita u krvi
bolovi u stomaku
Prognoze
Bez liječenja, a ponekad čak i uprkos liječenju, sepsa može da se pogorša.
Tada dolazi do otkazivanja organa, najčešće bubrega i jetre.
Najgora je eskalacija u septički šok, pri čemu krvni pritisak pada ispod nivoa neophodnog za normalno funkcionisanje organizma. To stanje je smrtonosno u više od 50 odsto slučajeva.
