Svaki peti građanin penzioner

U Crnoj Gori je u oktobru prošle godine pravo na penziju ostvarivalo gotovo 127.000 stanovnika. Podaci Fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje (PIO) pokazuju da je od tog broja oko 119.000 korisnika bilo u Crnoj Gori, dok je oko 8.000 njih u inostranstvu.

„Prema posljednjim statističkim podacima, koji se odnose na isplatu penzija za oktobar 2015. godine, ukupan broj korisnika prava koje isplaćuje Fond PIO Crne Gore je 126.918, od kojih je 118.985 korisnika prava u Crnoj Gori, a 7.933 korisnika prava u inostranstvu”, rekao je Dnevnim novinama direktor Fonda PIO Dušan Perović.

On je saopštio da je od ukupnog broja korisnika prava u Crnoj Gori, 112.024 penzionera, dok je oko sedam hiljada korisnika ostalih prava iz PIO, koji se odnose na tjelesno oštećenje, tuđu pomoć i njegu, naknadu invalidima rada, dodatak na spomenicu.

„U inostranstvo se isplaćuje 7.820 penzija i 113 ostalih prava”, rekao je Perović.

Strukturu ukupnog broja penzija, kako je pojasnio, čine starosne, invalidske i porodične penzije.

„Od ukupnog broja penzija isplaćenih u Crnoj Gori, za oktobar 2015. godine, 60.619 čine starosne penzije, 22.643 su invalidske i 28.762 porodične penzije. Struktura po vrstama penzija u Crnoj Gori pokazuje porast broja korisnika starosne penzije u odnosu isti mjesec 2014. godine za 4,88 odsto, kao i blagi porast broja porodičnih penzija za 0,41 odsto, dok je u istom periodu zabilježen pad broja korisnika invalidske penzije za 1,02 odsto”, saopštio je Perović.

Perović je objasnio da se trend pada broja invalidskih penzija bilježi od decembra 2003. godine, a to je, prema njegovim riječima, rezultat zakonom definisanih mjera koje su realizovane u cilju reforme penzionog sistema i njegove modernizacije i racionalizacije.

„Zakonom je uvedena nova definicij a invalidnosti koja je sada utvrđena po konceptu opšte invalidnosti, a kao značajna mjera izdvojilo se i sprovođenje redovne revizije invalidskih penzija, koja se vrši svake tri godine nakon uspostavljanja prava. Struktura penzija po vrstama ovog prava smatra se povoljnom, s obzirom na višegodišnji trend porasta udjela starosnih penzija i smanjenja udjela invalidskih penzija u ukupnom broju korisnika ovog prava”, rekao je Perović.

Kad je riječ o visini primanja, najniža penzija u našoj zemlji iznosila je 100 eura, dok je najveća isplaćena penzija u Crnoj Gori iznosila 1.062 eura.

Kad je riječ o budžetskom deficitu Fonda PIO, on je, prema podacima za 11 mjeseci 2015. godine, iznosio nešto iznad 35 odsto, dok će shodno projekcijama za ovu godinu, on biti na istom nivou.

„Fond se dominantno finansira iz izvornih, odnosno namjenskih prihoda koje čine prihodi od doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje i ostali izvorni prihodi, dok se nedostajuća sredstva obezbjeđuju iz opštih prihoda Budžeta”, pojasnio je Perović.

Govoreći o eventualnim zloupotrebama, Perović je rekao da se isplata penzija obavlja preko poslovnih banaka i Pošte Crne Gore, dok se način isplate prava za svakog penzionera utvrđuje shodno njegovom zahtjevu i slobodno iskazanoj volji.

Tvrdi i da su, ako se u obzir uzmu procedure kontrole, mogućnosti zloupotrebe svedene na minimum, a ukoliko se ista otkrije, pokreće se postupak kod sudskih organa.

Na jednu penziju 1,56 zaposlenih uplati doprinose

Kad je riječ o održivosti penzionog sistema, on se bazira na tekućem finansiranju i u najvećoj mjeri zavisi od odnosa broja zaposlenih i penzionera, odnosno broja uplatioca doprinosa i korisnika prava koji se iz tih doprinosa finansiraju.

„Odnos zavisnosti, kojom se prikazuje odnos zaposlenih i penzionera, trenutno iznosi 1:1,56, što znači da za isplatu penzije jednog penzionera 1,56 zaposlenih uplaćuje doprinose. Iako se smatra da je optimalan odnos 1:5, a minimalan 1:3, ove odnose je teško postići čak i u ekonomski najrazvijenijim zemljama Evrope”, rekao je Perović.

Pored demografskih promjena u smislu starenja stanovništva, razlog za to su, kako je kazao naš sagovornik, otežane ekonomske prilike.

„Zbog toga se dio sredstava za isplatu penzija obezbjeđuje i iz Budžeta”, istakao je Perović.

Na pitanje što bi država mogla da učini u cilju smanjenja deficita, on kaža da se sprovode aktivnosti u cilju podsticaja privrednog rasta i razvoja, između ostalog i putem ralizacije investicija i ulaganja u projekte koji doprinose povećanju zaposlenosti, kao što su izgradnja autoputa i hidroelektrana, te razvoj turizma, malih i srednjih preduzeća i poljoprivrede.

„Uz povećanje broja zaposlenih, može se očekivati obezbijeđenje održivosti penzijskog sistema, na srednji i dugi rok”, zaključio je Perović.