Saveljić: Potencijalno nalaženje nafte i prirodnog gasa osjetljiva tema

Privredna komora Crne Gore je uz podršku Uprave za Ugljovodonike,  organizovala okrugli sto na temu „Razvoj privrednih sektora povezanih  sa industrijom istraživanja i proizvodnje nafte i gasa“. Crnogorski  privrednici imali su priliku da u neposrednoj komunikaciji sa  predstavnicima Norveškog direktorata za naftu i gas čuju nešto više  o iskustvu Kraljevine Norveške i načinu na koji je ova država podstakla rast povezanih sektora privrede razvijajući industriju nafte  i gasa.

Potpredsjednik Privredne komore Crne Gore Ivan Saveljić je podsjetio na značaj ove teme imajući u vidu indikacije da se u crnogorskom podmorju  nalaze značajni ugljovodonični resursi.

“Crna Gora je definisala za prioritetne grane razvoja turizam, poljoprivredu i energetiku – posebno korišćenje hidro resursa, pa je  potencijalno nalaženje nafte i prirodnog gasa posebno osjetljiva tema s obzirom na ekološke zahtjeve kao i nerazvijenost privrednih grana koje su povezane sa mogućim budućim razvojem naftne industrije.  Bitno je u ekonomskom razvoju svake zemlje naći određeni prostor za  razvoj sektora koji imaju komparativne prednosti, a ne isključivo  zavisiti od prirodnih resorsa i njihove eksploatacije”, kazao je Saveljić.

Direktor projekata za međunarodnu saradnju Norveškog direktorata za  naftu i gas Gunnar Sjøgrenje na početku svog izlaganja predstavio Norvešku kao državu prozapadnih vrijednosti, razvijene industrije nafte i gasa koja je istovremeno orjentisana i na ostale privredne grane.

„Razvoj naftne industrije“, naglašava Sjøgren,“mora voditi računa o postojećim privrednim granama i zaštiti životne sredine. Razvoj ove industrije nije ugrozio visoko razvijeno ribarstvo, koje je  najbolje rezultate ostvarilo u 2017. godini, kao ni turizam. Tokom  2017.godine Norvešku je posjetilo oko 20 miliona turista.“

Kao preduslov za razvoj industrije nafte i gasa, Sjogren ističe  ulaganje u znanje i izgradnju kapaciteta, sa fokusom na konkretna  ekspertska znanja potrebna za rad na različitim nivoima u ovoj  industriji. Ipak, ključ uspjeha naftne industrije Sjogren vidi u  stabilnom sistemu.

„Primarno je da obezbijedite predvidljivost uslova za poslovanje ovog  sektora, donesete legislativu, fiskalnu politiku, a ključna je i  bezbjednost i politička stabilnost. Ne dajte da vas pogodi naftno  prokletstvo, kao što je Venecuelu koja je siromašna iako leži na  izvorima ovih energenata. Znajte da će se naftna industrija uvijek  uspijeti, a vaše je da razvijate druge sektore i to je fundamentalno pitanje.“

Direktor Uprave za ugljovodonike Vladan Dubljević podsjetio je na 10  godina pripremnih aktivnosti u cilju postavljanja čvrstih temelja za  razvoj industrije nafte i gasa u Crnoj Gori. Donešen je Zakon o  istraživanju i proizvodnji ugljovodonika i Zakon o porezu na  ugljovodonike, kao i Uredba o načinu obračuna i plaćanja naknade za  proizvodnju nafte i gasa, kojom je definisano da će Crna Gora, u zavisnosti od dinamike vađenja nafte, prihodovati od 62% do 68% neto dobiti.

„Morali smo najprije utvrditi zakonski okvir da bi strane kompanije iz ove oblasti znale u kakvim uslovima će poslovati. Prioritet je bio definisati uslove poput fiskalnog sistema i koncesione takse jer bez toga nijesmo mogli ući u pregovore sa inostranim partnerima”, rekao je Dubljević ističući da Crna Gora mora biti spremna za početak ove industrije.

„Vrlo je važno da komercijalizacijom ugljovodonika ostvarimo pozitivan uticaj na ekonomiju a uslov je da imamo prema tom resursu prudencijalan odnos, to jest da ga koristimo kao dobri domaćini”, zaključio je Dubljević.

Istraživanja u Crnoj Gori sprovode konzorcijum Eni/Novatek, na četiri  bloka, i grčki Energean kome su Ugovorom o koncesiji za istraživanje i  proizvodnju dodijeljena dva bloka.

Vijesti