Sud u Strazburu presudio u korist Crne Gore

Valentina Pavličić, zastupnica Crne Gore pred sudom u Strazburu, saopštila je da je taj sud jednoglasno odbacio predstavku kao neprihvatljivu, a u dijelu, većinom glasova, utvrdio da nije bilo povrede Konvencije.

“Presuda je posebno značaja zbog činjenice da u konkretnom predmetu Evropski sud u dijelu ispitivanja povrede člana 6 Konvencije nije odbacio podnijetu predstavku po osnovu procesnih uslova neprihvatljivosti, već je ušao u meritum predmeta i ustanovio da Crna Gora nije povrijedila pravo podnosilaca predstavke”, stoji u saopštenju.

Pavličić ističe da je osnov za pokretanje predstavke bio građanski spor koji su podnosioci predstavke vodili protiv države, tražeći da im se prizna pravo svojine po osnovu nasleđa na parceli u zoni morskog dobra.

Predstavku su podnijela četiri državljanina Crne Gore, koji su u septembru 2009.godine podnijeli predmetnu tužbu Osnovnom sudu u Kotoru za utvrđivanje prava svojine po osnovu nasleđa, tvrdeći da je sporno zemljište bilo u zakonitom posjedu njihovih predaka, odnosno njihovog oca i djeda, ali da se država neosnovano upisala kao vlasnik u katastru.

Kako se navodi u saopštenju, u martu 2010. godine Uprava za nekretnine PJ Tivat, po zahtjevu podnosilaca predstavke, izdala je rješenje kojim je dozvoljena podjela zemljište na dvije susjedne parcele, šume u zoni morskog dobra, čiji je registrovani vlasnik u to vrijeme bila Opština. Dodaje  se da je opština ostala upisana kao vlasnik jednog dijela, dok je drugi dio upisan na pretke podnosilaca predstavke (oca prvog i drugog podnosioca predstavke i djeda drugog i trećeg podnosioca predstavke).

U saopštenju se navodi da je u novembru  2011. godine, Osnovni sud u Kotoru presudio protiv podnosioca predstavke i našao da je sporno zemljište pripadalo precima podnosilaca predstavke, ali da ga tužitelji nijesu naslijedili nakon smrti njihovog pretka 1997. godine, obzirom da navedena zemlja nije bila u vlasništvu predaka u trenutku njegove smrti.

Dodaje se da je tokom postupka utvrđeno da je predmetno zemljište nacionalizovano 1990.godine, da je zemljište u zoni morskog dobra bilo državno vlasništvo i da na osnovu toga tužitelji ne mogu tražiti zemljište.

Pavličić je saopštila da su navedenu presudu potvrdili Viši suda u Podgorici i Vrhovnog suda Crne Gore, kao i da je, odlučujući po ustavnoj žalbi, Ustavni sud našao da u konkretnom slučaju nije povrijeđeno pravo na pravično suđenje i pravo na imovinu.

Navodi da su se, podnosioci predstavke obratili Evropskom sudu za ljudska prava, pri tom se žaleći na nezakonitu de facto eksproprijaciju njihove imovine bez bilo kakve kompenzacije i arbitrarno obrazloženje odluka domaćih sudova.

Prema njenim riječima, Evropski sud je prihvatio tvrdnje Zastupnika da je predmetna predstavka neprihvatljiva, obzirom da je predmetno zemljište nacionalizovano tokom 1990.godine, prije smrti pretka podnosilaca predstavke i mnogo prije nego je Konvenciju ratifikovala Crne Gore.

“Imajući u vidu činjenicu da je oduzimanje vlasništva ili drugog prava in rem u načelu momentalni akt i ne proizvodi trajno stanje ‘lišavanja prava’, Evropski sud je utvrdio da je u ovom dijelu predmetna predstavka neprihvatljiva”, stoji u saopštenju.

Pavličić je saopštila da je u pogledu navodne arbitrarnosti presuda domaćih sudova, Evropski sud prihvatio navode Zastupnika i podsjetio da pravo na obrazloženu presudu obavezuje sudove da daju obrazloženje za svoje odluke, ali da se to ne može shvatiti kao obaveza da se pruži detaljan odgovor na svaki argument.

“Evropski sud je primijetio da su podnosici predstavke tužbom isključivo tražili utvrđenje prava svojine po osnovu nasleđa, te da njihov poslednji predak nije bio upisan kao vlasnik predmetne parcele u momentu njegove smrti 1997.godine”, saopštila je Pavličić.

Dodaje da su, nacionalni sudovi dali konkretne i eksplicitne razloge za odbijanje tužbenog zahtjeva, te su drugi navodi podnosilaca predstavka bili bez značaja za konačnu odluku u ovom predmetu.

Evropski sud je većinom glasova utvrdio da nije bilo povrede Konvencije, a uz presudu je, kako je saopšteno, priloženo izdvojeno mišljenje troje sudija o neslaganju u vezi sa prethodnom odlukom.