NA PRAGU VELIKOG OTKRIĆA: Prvi korak ka lijeku za sve vrste raka
Novootkriveni dio našeg imunog sistema mogao bi da bude se koristi kao svojevrstan oklop u borbi protiv svih vrsta raka, tvrde naučnici.
Tim sa Univerziteta u Kardifu je tokom laboratorijskih ispitivanja otkrio metodu koja bi mogla da se koristi za ubijanje raka prostate, dojke, pluća i još nekih vrsta.
Ovo otkriće objavljeno je u naučnom magazinu Nature Immunology, nije još testirano na pacijentima, ali naučnici tvrde da postoji ogroman potencijal.
Stručnjaci tvrde da, iako je sve još u ranoj fazi razvoja, ovo otkriće predstavlja značajnu vijest.
Šta su otkrili?
Naš imuni sistem je prirodni sistem odbrane tijela od infekcija, ali istovremeno napada i kancerogene ćelije.
Naučnici su tražili nekonvencionalne i nove načine na koji imuni sistem prirodno napada tumore.
Pronašli su T-ćeliju u ljudskoj krvi. To je imuno ćelija koja može da skenira tijelo da bi procijenila da li postoji prijetnja koja mora da bude eliminisana.
Razlika je u tome što ove ćelije mogu da napadnu razne vrste kancera.
“Postoji šansa da se tako liječi svaki pacijent”, kaže za BBC profesor Endrju Sjuel.
On je dodao: „Prethodno niko nije vjerovao da je to moguće”.
“To bi moglo da poveća šanse za pronalaženje univerzalnog načina za liječenje raka – jedne T-ćelije sposobne da uništi mnoge različite vrste kancera”.
Kako funkcioniše?
T-ćelije na površini imaju receptore pomoću kojih mogu da vide sve na hemijskom nivou.
Naučnici iz Kardifa otkrili su T-ćeliju sa receptorom koji bi mogao da pronađe i ubije različite vrste kancerogenih ćelija – u plućima, krvi, koži, debelom crijevu, dojkama, prostati, jajnicima, bubrezima i materici.
A najvažnije od svega je što ne oštećuje normalno tkivo.
Tačan način na koji to radi još se istražuje.
Ova konretna T-ćelija djeluje zajedno sa molekulom MR1 koji se nalazi na površini svake ćelije u ljudskom tijelu.
Smatra se da MR1 obilježava izobličeni metabolizam koji se nalazi u kancerogenoj ćeliji.
“Mi smo prvi koji su opisali T-ćeliju koja pronalazi MR1 molekule u kancerogenim ćelijama. To ranije nije bilo rađeno”, kaže za BBC Geri Dolton, jedan od istraživača.
Šta je značajno?
Terapije T-ćelija raka već postoje, a razvoj imunoterapije raka jedna je od najuzbudljivijih grana u ovoj oblasti.
Najpoznatiji primjer je CAR-T, lijeka koji se pravi od genetski skovane T-ćelije pacijenata.
CAR-Tmože da ima ozbiljne rezulate koji neke pacijente koji su bili teminalno bolesni pretvara u one koji su u stanju potpune remisije.
Ali nije bio uspješan u slučajevima „čvrstih tumora”.
Sada istraživači tvrde da novootkriveni receptori T-ćelija mogu da dovedu do univerzalnog lijeka.
Kako bi to funckionisalo u praksi?
Ideja je da se uzima uzorak krvi od pacijenta koji ima rak.
T-ćelije bi bile izvučene, pa genetski modifikovane i reprogramirane kao receptori za pronalaženje tumora.
Unaprijeđene ćelije bi rasle u velikim količinama u laboratoriji, a onda bi ih ljekari vratili u tijela pacijenata. Sličan je proces za CAR-T.
Ipak, ovaj metod za sada je testiran samo na životinjama i ćelijama u laboratoriji i potreban je sprovesti niz bezbjednosnih provjera.
Šta kažu stručnjaci?
Lusija Mori i Đenaro de Libero sa Univerziteta u Bazelu, kažu da istraživanje ima veliki potencijal, ali da je još u ranoj fazi.
“Veoma smo uzbuđeni zbog imunoloških funkcije novih T-ćelija i mogućnost upotrebe u terapijama”, navode oni.
Danijel Dejvis, profesor imunologije na Univerzitetu u Mančesteru rekao je: „U ovom trenutku, u pitanju je početno istraživanje i nije ni blizu stvaranja lijeka za pacijente”.
„Nema dileme da je to značajno otkriće za osnovno poznavanje imunog sistema, ali i za budućnost medicine”, dodao je Dejvis.
BBC
