Podgorica: 108. rođendan Gimnazije

Izvršni narodni odbor Velike podgoričke skupštine dekretom od 12. februara 1919. godine otvorio je Veliku gimnaziju – realnu i mješovitu. Godine 1960. škola dobija ime po revolucionaru Slobodanu Škeroviću, koje i danas s ponosom nosi.

Kroz kapije zdanja hrama znanja – Gimnazije „Slobodan Škerović“ sa diplomom svršenog gimnazijalca izašlo je preko 30.000 učenika – mladosti i pameti, uglednih intelektualaca, koje je kroz minuli vijek obrazovalo preko 700 profesora, vrsnih pedagoga.

U spomenaru ove vaspitno-obrazovne ustanove upisano je da je 573 učenika dalo živote za progresivne ideje, od kojih je 44 proglašeno narodnim herojima. Škola se ponosi i sa  184 doktora nauka, 9 univerzitetskih profesora, preko 50 pisaca, slikara, muzičara, publicista, prevodilaca…

Nezamisliva je istorija Crne Gore bez ove institucije, o čemu potvrđuje i monografija „Podgorička gimnazija – 1907-2007“ Mirka Đuranovića. Ona svjedoči kako je ova škola u proteklih sto godina gradila temelje obrazovanja, nauke i kulture Crne Gore.

Na velikom časovniku Gimnazije svi imaju svoje vrijeme, na stranicama ljetopisa svoj život. Ne mjeri se prema broju održanih ili neodržanih časova. Mjeri se prema generacijama koje dolaze i odlaze, prema uspjesima koji se postižu, prema broju nagrada i priznanja koji se dodaju postojećim.

Slobodan Škerović (1913-1941)

Rođen na Cetinju 1913. godine, Slobodan Škerović se još kao učenik Gimnazije u Podgorici priključio naprednoj crnogorskoj omladini. Obrazovan, a uz to prisan i iskren drug, ubrzo je među svojim vršnjacima postao rječit agitator marksističke teorije i revolucionarnih ideja.

Slobodan je pisao razne prigodne programe, letke, sarađivao u ilegalnoj štampi. Okušao se i u poeziji. Koliko je dosad poznato, objavio je svega dvije pjesme, i to u srednjoškolskom almanahu Novi dani 1931. godine. Nažalost, o njegovoj saradnji u ilegalnoj štampi nema dovoljno podataka. Arhive su mahom uništene, pa je danas, i za one koji su ostali živi, teško utvrditi šta su sve ilegalno radili i pisali.

Slobodan se kasnije orijentisao na proučavanje komunističke doktrine, naročito od kada je otišao na studije u Prag. Krajem školske 1932/33. godine protjeran je iz Čekoslovačke “kao opasan ljevičar”. Po povratku iz Praga, studirao je prava i radio u skojevskoj organizaciji u Beogradu. Godinu dana po povratku, u junu 1934. godine, uhapšen je u Beogradu kao član CK SKOJ-a i sa grupom drugova osuđen na četiri godine robije. Kaznu je izdržao u Sremskoj Mitrovici.

Pošto je izdržao kaznu, 1938. godine Slobodan Škerović je nastavio studije na Pravnom fakultetu u Beogradu. Često je dolazio u Podgoricu, gdje je bio savjetodavni član Komisije SKOJ-a pri Pokrajinskom komitetu. Učestvovao je u demonstracijama koje je organizovao Mjesni komitet KP u Podgorici, zbog čega je bio izveden na sud u Beogradu, ali je usljed nedostatka dokaza oslobođen optužbe.

Uoči ustanka 1941. godine Slobodan se nalazio na političkom radu u okupiranom Beogradu. Prilikom jedne racije, okupatorska policija ga je uhapsila, pa je 17. jula 1941. godine strijeljan na Banjici.

Podgorička gimnazija, proslavljajući 18. februar kao Dan škole, s osobitim poštovanjem evocira uspomene na ličnost Slobodana Škerovića.