27 godina od genocida u Hodžaliju

Piše: Sanida Šabotić
Savjetnica
Kulturno – ekonomski centar Azerbejdžana – Crne Gore

U Azerbejdžanu su vjekovima živjeli i dan danas žive predstavnici mnogih naroda. Država u kojoj žive pripadnici oko dvadeset različitih etničkih grupa, tri religije i preko dvadeset različitih kultura žive u miru i blagostanju i predstavljaju primjer tolerancije, sloge i multikulturalizma. Međuetnički i međuvjerski sklad koji danas vlada u Azerbejdžanu kroz istoriju su razni sistemi vladavine i moći bezuspješno pokušavali da naruše stvarajući uslove za svoje destruktivne planove.
Tokom istorije azerbejdžanski narod je preživeo velike ratove i žrtvovao se, braneći svoju zemlju, svoje dostojanstvo i čuvajući skladan etnički odnos. Ne tako davno, prije 27 godina (26. februara 1992. godine) mirno i nenaoružano civilnom stanovništvo Hodžalija tokom jedne noći je napadnuto. U noći između 25. i 26. februara 1992. godine jermenske oružane snage uz pomoć vojske SSSR-a zauzele su Hodžali– mali grad smješten u regiji Nagorno-Karabakh. Tokom jedne noći na hiljade Azerbejdžanaca je ubijeno i zarobljeno, a grad je sravnjen sa zemljom. Stotine žena, muškaraca, starih i mladih ljudi, djece i odojčadi je poginulo. Stotine ljudi je bilo ranjeno, osakaćeno ili su postali invalidi. Stotine ljudi je zarobljeno.
Prema zvaničnim podacima, u genocidu u Hodžaliju ubijeno je 613 civila, među kojima 106 žena i 83 djece. Teško je ranjeno 487 osoba, zarobljeno je 1.275 osoba, od kojih se 150 još uvijek vodi kao nestalo.

Dugi niz godina Azerbejdžan pokušava da sporazumno riješi problem Nagornog Karabaha u okviru principa međunarodnog prava zalaže se da povrati svoj teritorijalni integritet i osobodi od okupacije. Azerbejdžan se nada u pravedan odnos naroda i država svijeta, kao i međunarodnih organizacija – UN-a, Savjeta Evrope i OEBS-a, za obnovu pravednosti i oslobođenje oko 20% okupirane teritorije i povratka oko 1 milion izbjeglica i interno raseljenih lica u svoje rodne krajeve. Azerbejdžanska država i njeni državljani su jednoglasni i polažu veliku vjeru u oslobađanje zemlje od jermenske okupacije.
Savjet bezbjednosti UN-a je 1993. godine usvojio četiri rezolucije u kojima je osudio upotrebu sile protiv Azerbejdžana i okupaciju njegove teritorije, izjavljući da regija Nagorno-Karabah predstavlja dio Azerbejdžana tražeći hitno i bezuslovno povlačenje jermenskih snaga sa azerbejdžanske teritorije.
Mnoge zemlje svijeta su ovaj događaj okarakterisale i priznale kao genocid. Nacionalni lider Hejdar Alijev je osudio ovaj zločin izjavljujući: “Sa svojim nepojmljivo okrutnim i nehumanim kaznenim metodama genocid u Hodžaliju je bio u potpunosti usmjeren protiv naroda Azerbejdžana i predstavlja jedan od varvarski činova u istoriji čovječanstva. Istovremeno, ovaj genocid je bio istorijski zločin protiv čovječnosti. ”
Danas kada se obilježava 27 godina od ovog strašnog događaja pomen zaslužuju sve nevine žrtve a čovječanstvo opomenu da se takvi zločini više nikada ne ponove.