SVI SMO PRAĆENI! Preko svakog uređaja povezanog na internet znaju BUKVALNO SVE O NAMA

Razvoj tehnologije doveo je do toga da je skoro nemoguće izbjeći praćenje koje sprovode tehnološke kompanije i države

Kina je skeniranjem lica ukinula anonimnost na internetu, FBI je upozorio da nas hakeri prate preko pametnih televizora, Australija je uspostavila novi sistem snimanja i detektovanja vozača koji koriste mobilni…

Ove vijesti su obilježile prethodnu sedmicu prije dvije decenije djelovale su kao nešto što je moguće samo u naučno fantatičnim djelima poput „1984“ Džordža Orvela, „Vrli novi sijvet“ Oldosa Hakslija ili „Suvišni izvještaj“ Filipa K. Dika.

Sve kompanije, od Fejsbuka do Vajbera, bez obzira kako su brendirane, vama pružaju određenu uslugu, u zamjenu za to, vi im omogućavate da sakupljaju podatke o vama – svaku pretragu koju obavite, svaku riječ koju otkucate, svaku fotografiju koju okačite, svaku lokaciju koju posjetite. Sve to postaje “njihovo”. Onda, oni sve te podatke ponude na ograničeno korišćenje kompanijama koje hoće da se reklamiraju kod njih. U zamjenu za novac, oni upotrijebe vaše podatke – koji su sada njihovi – da bi vas gađali oglasima koji su skrojeni baš i isključivo za vas. Vi ste i ruda od koje sve počinje i krajnji korisnik eksploatacije te rude.

Sa druge strane, sve velike internet kompanije su, prema priznanjima ljudi koji su ih stvarali, konstruisale svoje usluge tako da izazivaju zavisnost u vašem mozgu, sa ciljem da nastavite da što više vremena provodite koristeći njihove usluge. To onda znači da im dajete sve više podataka, što znači da su vremenom oglasi kojima vas gađaju su sve precizniji i sve “relevantniji” za vas. Tako se dese svi već pomenuti primjeri “prisluškivanja”- Fejsbuk (i Instagram i Votsep, čiji je vlasnik) zna pored kojih radnji prolazite, koji restorani se nalaze blizu vašeg radnog mjesta, koju religiju ste istraživali na netu, koja kuhinjska pomagala je vaš prijatelj kupio preko interneta, s kim ste u vezi. Ovaj krug se iznova i iznova ponavlja i postaje sve veći i sve intenzivniji – do te mjere da u jednom trenutku, oni znaju o vama više nego što vi znate o sebi, jer za razliku od vašeg mozga, serveri nikada ništa ne zaboravljaju.

Google
Google opcija je prijenekoliko godina izazavala pravu pobunu. Radi se proširenju “Chrome Hotword” koji je korisnicima nudio poznatu funkciju “OK, Google”.

Iako je riječ o korisnoj opciji koja ljudima omogućava pretraživanje Google-a pomoću glasa, ona je pored toga omogućila prisluškivanje svakog razgovora koji korisnici vode ispred računara ili pored mobilnog telefona.

Ovaj problem je otkrio osnivač Piratske stranke, Rik Flakving, koji tvrdi da je Google tajno instalirao kod crne kutije u internet pretraživač Chromium, što znači da on u sebi sadrži kod koji korisnici ne mogu da vide.

Taj kod aktivira pretraživanje kada korisnik kaže “OK, Google”, ali i uključuje mikrofon kako bi snimio zvukove iz okruženja.

Google se brani time da je mogućnost korišćenja “OK, Google” naredbe i uključivanje proširenja opcionalno.
Facebook
“Fejsbuk me prisluškuje” je postala uobičajna rečenica u komunikaciji između ljudi.

Primjeri u kojima je jedino objašnjenje to “da me Fejsbuk sluša preko mikrofona” su raznovrsni: oglas za radnju pored koje se prošlo prije 15 minuta se pojavi na tajmlajnu; oglas za opskurno kuhinjsko pomagalo se pojavi nakon što se o njemu pričalo tokom telefonskog razgovora; oglas za restoran blizu posla o kome ste 20 minuta ranije pričali sa kolegom; oglas za kafić u kome ste radili cio dan; oglas za avionske karte za Indiju koji iskoči nakon što se sa prijateljima, uživo, ćaskalo o prednostima Budizma. I najjezivije – oglas za vjenčanice na Instagramu čiji se tekst sastojao od imena korisnice i njenog partnera, iako njen nalog na Instagramu ne sadrži lično ime a partner nema nalog.
Dakle, uvijek oglasi, uvijek pravljeni “kao po mjeri” za korisnika, na osnovu konteksta u kome se korisnik naloga nalazi.

Dobra vest je da to nije tačno. Na osnovu mnogobrojnih istraga, znamo da Fejsbuk ne prisluškuje korisnike preko mikrofona.

Loša vijest je da ni ne mora to da radi da bi znao sve o vama.

Prije par godina je u svijetu izbio skandal povezan sa karakteristikom da mobilni telefoni i drugi uređaji koje ljudi nose sa sobom služe, u suštini, kao “prislušni uređaji”.

Aplikacija za fitnes “Strava” je tada objavila svjetsku mapu na kojoj su prikazani svi podaci koje su otpremili korisnici aplikacije – preko tri miliona jedinstvenih GPS koordinata ljudi koji su koristili ovu aplikaciju za praćenje fitnes aktivnosti. Među njima su bili i američki vojnici koji su se nalazili na tajnim ili strateški osjetljivim lokacijama američke vojske. Što praktično znači da su korišćenjem aplikacije, ne znajući, cijelom svijetu odavali vojne tajne.

Postavlja se pitanje kako vojska nema pravila koja sprečavaju da se ovakve stvari dese? Ako se zanemari činjencia da američka vojska  nije posobna da zaštiti osnovne tajne, dolazimo spoznaje  da naši “pametni uređaji”, pored toga što nam pokretom prsta omogućavaju pristup cijelom univerzumu informacija i konekcija, istovremeno sakupljaju podatke o nama, koje onda šalju proizvođaču telefona, proizvođaču softvera telefona, kompaniji čiju mobilnu mrežu koristimo, vlasniku Wi-Fi mreže na koju smo prikačeni, društvenoj mreži koju koristimo, poslodavcu čije uređaje koristimo, i u krajnjoj instanci – državnim obavještajnim službama.

Jedini spas je da se diskonektujete.

Pa, odlučite sami!