Riversajd opet pod vodom, problem da riješe donatori i Vlada
Nakon novembarskih poplava, stanovnici izbjegličkog romsko-egipćanskog naselja „Riversajd“ u Beranama opet su se našli pod vodom, i opet iste slike kao i prošlog mjeseca. Romi i Egipćani na brdu iznad naselja čekaju da se Lim povuče u svoje korito.
Koji li je ovo put da zbog poplava napuštaju svoje domove? Svako malo, čim Lim nadođe, oni provode noći ili pod vedrim nebom, ili u praznim fabričkim halama u blizini naselja. Za zemljište na kojem je sagrađeno naselje obično se kaže limovina, odnosno ono što pripada ćudljivoj planinskoj rijeci.
“Mislim da bi međunarodni donatori koji su gradili naselje i Vlada Crne Gore, morali jednom da riješe to pitanje na trajan način, da ne strahujemo svaki put kada pada kiša”, smatra direktor Udruženja za podršku Roma i Egipćana, Sultan Beća.
Kao i drugi stanovnici ovog naselja, Beća je još jednom uputio apele Vladi Crne Gore da se uključi u rješavanje ovog problema.
Stanovnici Riversajda sračunali su da je više novca potrošeno za saniranje posljedica od poplava za ovih deceniju i po od kada je naselje useljeno, nego što je koštala njegova gradnja.
Rome i Egipćane, koji su u Berane stigli tokom rata na Kosovu, problem sa smještajem pratili su od početka. Jedno vrijeme proveli su u kolektivnim smještajima, praznim salama i gdje god je bilo zgodno.
Kada je odlučeno da se gradi naselje, neko je najprije zakupio privatno zemljište u naselju Donji Talum. Tu su dugo stanovali u drvenim barakama i pod šatorima. Već tada je naselje dobilo naziv “Riversajd”, jer se bukvalno nalazilo na obali rijeke. I već tada su se često iseljavali kada naiđu poplave.
Tražena je nova lokacija. Onda je nađeno trajno rješenje. Opština Berane, u vrijeme dok je u Beranama na vlasti bio DPS, ponudila je zemljište, takozvanu limovinu, sa druge strane rijeke, opet na samoj obali. Neuređena lokacija brzo je dovedena u stanje naizgled pogodno za gradnju.
Velikodušni poklon Opštine, međunarodni donatori su ocijenili kao “veliki humanitarni gest prema Romima i Egipćanima, i ozbiljno i trajno rješenje za njihovu izbjegličku sudbinu”, kako je tada sopšteno.
Ostalo je samo nejasno kako je projektantima promakla činjenica blizine Lima. Izgradnju novog naselja, na drugoj strani rijeke, finansirala je Evropska agencija za rekonstrukciju, posredstvom njemačke humanitarne organizacije “Help”.
I Romima i Egićanima tada je izgledalo da ih je Bog pogledao. Sve do prvih kiša.
Onda je uslijedilo prvo iseljavanje. Potom prva dezinfekcija kuća, i povratak u domove. I od tada, ko zna koliko puta tako.
U naselju Riversajd ima oko trideset kuća. U njima živi preko četiristo stanovnika. Od toga je naveći broj djece, a među populacijom ima starih i bolesnih.
Predstavnici naselja sada uviđaju da mjesto za naselje nije dobro. Lokalna uprava u Beranama voljna je da pomogne, ali je nemoćna. Teško da stanovnicima Riversajda može pomoći i Vlada koju prizivaju.
Para za izgradnju novog naselja, na nekoj drugoj lokaciji teško da može biti, a međunarodne humanitarne organizacije koje su se starale o izbjeglicama, odavno su se povukle.
Potrebno je, ipak, da neko bar postavi pitanje odgovornosti zbog odluke da se na ovoj lokaciji naselje gradi. I odgovornosti projektanata koji su previdjeli blizinu rijeke, ili makar neohodnosti da se podloga za naselje izdigne za nekoliko metara.
Ovako, krug se zatvara. Romi i Egipćani u “Riversajdu” opet su u problemu. Kao na početku. Priskaču ljudi u pomoć. Nije baš da su u potpunosti prepušteni sami sebi, ali to nije dovoljno. Svakog proljeća i jeseni, kada bujična rijeka Lim naraste, pokaže se da naselju nije baš bilo mjesto na ovoj lokaciji.
