CEES: Opštinski kapitalni budžeti nemaju rodnu dimenziju

Opštinski kapitalni budžeti nemaju rodnu dimenziju, ocijenjeno je na radionici održanoj na Žabljaku u organizaciji Centra za ekonomske i evropske studije (CEES).

“Dok opštine Crne Gore planiraju infrastrukturne i razvojne projekte, jedan ključni element i dalje ostaje u sjenci, rodna perspektiva”, naveli su u saopštenju.

Kako su kazali, na radionici održanoj na Žabljaku postavljeno je važno pitanje: mogu li javne investicije koje ne prepoznaju specifične potrebe žena i muškaraca uopšte biti održive, efikasne i pravedne?

“Odgovor na to pitanje tražen je kroz razmjenu iskustava i znanja na temu rodno odgovornog budžetiranja, koje mora postati nezaobilazan alat u planiranju lokalnih politika. Učesnici i učesnice – predstavnici opštine Žabljak, državnih institucija, javnih preduzeća i lokalne zajednice – razgovarali su o tome kako orodnjavanje budžetskih procesa, posebno kapitalnih ulaganja, može doprinijeti stvaranju ravnopravnijeg i otpornijeg društva, naročito u uslovima klimatskih promjena koje dodatno produbljuju postojeće nejednakosti”, dodali su.

Radionica je, pojasnili su, održana u okviru projekta „Rodno odgovorno finansiranje otpornosti na klimatske promjene u opštinama sjevera Crne Gore“, koji implementira Centar za ekonomske i evropske studije – CEES u saradnji sa NVO „Ženska akcija“, uz finansijsku podršku Austrijske razvojne agencije (ADA), Gender Budget Watchdog Network (GBWN), i Švedske agencije za međunarodni razvoj i saradnju (Sida).

“Dodatno, rodno odgovorno budžetiranje je važno u djelatnostima koje su najpodložnije nepovoljnom uticaju klimatskih promjena, a to su na sjeveru poljoprivreda i turizam. Klimatske promjene pogoršavaju već znatno izražene nejednakost između muškaraca i žena zaposlenih u ovim djelatnostima”, istakli su.

Ekspertkinja Tamara Pešić navela je da su prema statističkim podacima u Crnoj Gori, žene u manjini kao vlasnice nekretnina i poljoprivrednih gazdinstava, ali čine većinu među niskokvalifikovanim radnicima.

“Ženama je ograničeno puno učešće u poljoprivrednoj proizvodnji i ruralnom razvoju zbog: ograničenog pristupa kućnom budžetu, nedovoljnoj zastupljenosti u udruženjima, ograničenog učešća u vlasništvu nad poljoprivrednim gazdinstvima i njihove široke i intenzivne uloge u ekonomiji brige o drugima”, naglasila je.

Prema njenim riječima, od ukupnog broja nosilaca poljoprivrednih gazdinstava, svega 12,9 odsto čine žene.

“Takođe, Zakon o turizmu i ugostiteljstvu nije rodno senzitivan, a učešće žena u pružanju usluga smještaja i usluga u restoranima iznosi 42,5 odsto, uz procenat preduzeća u vlasništvu žena u sektoru smještaja i pripremanja hrane od svega 9,3 odsto”, kazala je Pešić.

Kako su zaključili u saopštenju, imajući u vidu važnost turizma i poljoprivrede na sjeveru za povećanje zaposlenosti i životnog standarda građana i građanki, potrebno je budžetiranju projekata jačanja otpornosti na klimatske promjene, koji su velikim dijelom i kapitlani projekti, pristupiti uz detaljnu rodnu analizu.