Naučni forum, na kojem će 25. i 26. u Trstu biti predstavljeni prvi finalni rezultati rješenja za obje opcije međunarodnog instituta za održive tehnologije na prostoru Jugoistočne Evrope, koji bi trebalo da bude osnovan u Crnoj Gori, kulminacija je ogromnog truda koji je uložen tokom prethodne godine, kako na naučnoj, tako i na političkoj sceni, kazala je za Pobjedu ministarka nauke Sanja Damjanović.

Na naučni forum, koji organizuje resor na čijem je čelu Damjanović, u saradnji sa Međunarodnim institutom iz Trsta “Abdus Salam ICTP”, doći će više od 100 učesnika.

Kako je rekla, uspjeli su da privuku pažnju najznačajnijih evropskih institucija, kako političkih tako i naučnih, ali i poslovne zajednice u regionu.

Podrška

Ministarka nauke očekuje da će na forumu dobiti podršku Evropske komisije i smjernice za apliciranje za donatorska sredstva neophodna za izradu međunarodnog instituta, regionalnog projekta koji je inicirala naša država u maju prošle godine, a osam zemalja iz regiona se pridružilo potpisivanjem Deklaracije o namjeri nekoliko mjeseci kasnije.

“Poznato je da je ovom dijelu Evrope potrebna ekonomska pomoć, ali i da je ovaj region u političkom fokusu Evropske unije, te se čini realnim da najveći dio investicija bude upravo iz različitih evropskih fondova”, smatra Damjanović.

Na naučnom forumu u Trstu, kako je kazala, učestvovaće visoki predstavnici Evropske komisije, među kojima je i drugi čovjek u tom tijelu zadužen za istraživanje i inovacije Robert Jan Smits.

“Doći će i predstavnici Međunarodne agencije za atomsku energiju, Evropskog društva fizičara, ESFRI, ali i istaknuti predstavnici naučne zajednice CERN-a, HIT-a, CNAO, GSI/FAIR, DESY”, precizirala je Damjanović.

Centralni dio foruma, prema njenim riječima, posvećen je predstavljanju idejnih rješenja za dvije opcije instituta četvrte generacije sinhotronskog izvora zračenja i hadronske kancer terapije i istraživanje u biomedicini pomoću protona i težih jona.

Dvije opcije

“Obje opcije međunarodnog instituta su različite, ali komplementarne i raduje da imamo praktično isti broj interesenata za jednu i drugu, što je važno, jer povećava šansu da se obje realizuju, a od toga bi region imao ogromne benefite”, naglasila je Damjanović.

Odluka, kako je rekla, zavisi od investicija, a postoji mogućnost da se prvo izradi jedna opcija, pa potom i druga. Ministarka je najavila da će u narednim mjesecima raditi na aplikacijama za evropske fondove i dodala da se, u resoru na čijem je čelu, već pripremaju za komponentu najznačajnijeg evropskog programa za istraživanja i inovacije Horizont 2020 “Marija Kiri.

“U pripreme su uključeni predstavnici naučne i poslovne zajednice regiona, kao i renomirane institucije Zapadne Evrope. Formiran je Upravni odbor za izradu međunarodnog instituta, izabrana sam za predsjednicu, a prvi sastanak imaćemo 30. januara u Sofiji u Bugarskoj”, naglasila je Damjanović.

Forum su podržali UNESKO, Međunarodna agencija za atomsku energiju, Evropsko društvo fizičara i Međunarodna fondacija za razvoj.

Obuka kadra sada najvažnija

Damjanović je naglasila da pored evropske finansijske podrške očekuju i podršku institucija i naučnika iz regiona, kako bi što prije počeli proces edukacije mladog naučnog i tehničkog kadra, što je jedna od najvažnijih komponenti u osnivanju međunarodnog instituta.

“U domenu edukacije i obuke ljudi koji će biti nosioci projekta, podrška svih partnerskih institucija je od ključne važnosti, a već imamo obećanje Međunarodne agencije za atomsku energiju da će finansijski podržati obuke polovinom ove godine”, zaključila je ona.

Pobjeda