U pripremi novi zakon o javnim okupljanjima: Za štetu će biti odgovorni pojedinci

„Važeći Zakon o javnim okupljanjima donijet je još 2005. godine, a tokom njegove desetogodišnje neposredne primjene u praksi, uočene su određene nedorečenosti u sadržaju pojedinih rješenja, te posebno otežana primjena određenih odredaba u praksi“, pojašnjeno je u MUP-u.

Generalni direktor Direktorata za bezbjednosno zaštitne poslove i nadzor Miloš Vukčević je u razgovor za časopis MUP-a Dokument naglasio da su razlozi za donošenje novog zakona su višestruki.

„Među kojima se kao naročito značajni ističu: promovisanje slobode javnih okupljanja, ograničavanje javnih okupljanja u mjeri koja je neophodna u demokratskom društvu radi zaštite javne bezbjednosti, zaštite prava, sloboda i zdravlja drugih lica, normiranje jedinstvenih pravila za ponašanje organizatora učesnika javnog okupljanja, kako bi se obezbijedio miran karakter tih okupljanja, implementacija Evropske konvencije o zaštiti ljudskih prava i osnovnih sloboda”, rekao je Vukčević.

Težište izmjena Zakona o javnim okupljanjima odnosi se na odgovornost za štetu koju pričine drugi učesnici a za koju ne može biti odgovoran organizator, već krivicu treba odrediti na osnovu individualne odgovornosti učesnika za pričinjenu materijalnu štetu, kao i da samo izuzetno policija može odrediti pravac dolaska učesnika do prostora na kojem se održava javno okupljanje.

“Intencija izmjena zakona je na smanjenom obimu obaveza i odgovornosti organizatora, rukovodioca javnog okupljanja i redara, a na povećanju obaveza službenika Uprave policije kojima su od strane države propisane obaveze čuvanja javnog reda i mira i ovlašćenja u sprovođenju zakona, shodno odlukama Evropskog suda za ljudska prava i rješenjima koja su zastupljena u zemljama EU”, istakao je Vukčević.

Prema njegovim riječima, novim zakonskim rješenjem, posebno je naglašeno da je pravo na javno okupljanje važnije od razloga za njegovo ograničenje i cilj zakonskih rješenja je da se javna okupljanja mogu ograničavati samo izuzetno.

Novina je i to što su novim zakonom uređeni i drugi oblici okupljanja, a odnose se na okupljanja čija je svrha ostvarivanje privrednih, vjerskih, kulturnih, humanitarnih, sportskih, zabavnih i drugih interesa koja nemaju za cilj ostvarivanje prihoda.

Pored toga ustanovljen je nadzor nad sprovođenjem zakona, koji će obavljati Ministarstvo u okviru svojih nadležnosti, dok će poslove inspekcijskog nadzora biti povjereno ovlašćenom službeniku policije.

„Uvođenje još jedne novine u odnosu na pređašnja zakonska rješenja predstavljen je i pojam javnog okupljanja u pokretu. U ovom slučaju, svjesni da je materija koja je predmet ovog zakona po prirodi stvari živa materija, te da u smislu novina zahtjeva zakon koji će je pratiti u stopu, došlo se do normiranja onog što je stvarnost današnjice”,rekao je generalni direktor Vukčević.

Novina i „spontana okupljanja“

On kao novinu navodi i propisivanje neorganizovanih okupljanja, u međunarodnom diskursu poznatih pod pojmom “spontanih okupljanja”.

“Naime, svijest o činjenici da vrijeme donosi nove izazove, te da se mijenjanjem društvene svijesti mijenja i reagovanje društva na promjene, dovela je do potrebe normiranja i ovakvih situacija, koje se prevashodno odlikuju atributom spontanosti. Detaljno je precizirana obaveza prijavljivanja mirnog okupljanja. Naime, imajući u vidu značaj obavještavanja policije sa aspekta bezbjednosti i obezbjeđivanja nesmetanog održavanja mirnog okupljanja, uvodi se obaveza organizatoru, odnosno zastupniku grupe građana ili ovlašćenom predstavniku više pravnih lica, da prijavi mirno okupljanje i određuje rok za podnošenje prijave”, objasnio je Vukčević .

Ko ne mora prijaviti okupljanje

Prijedlogom zakona propisani su izuzeci od obaveze prijavljivanja mirnog okupljanja, gdje je predviđeno da se ne prijavljuju: sastanci, tribine, okrugli stolovi ili okupljanja sindikalnih i drugih organizacija ili udruženja koji se održavaju u zatvorenim prostorijama prikladnim za te svrhe, osim u slučajevima kada organizator smatra potrebnim prijavljivanje mirnog okupljanja.

Značajno je i da je novim zakonskim rješenjem propisano da učesnici ne smiju nositi obilježja kojima se poziva i podstiče, između ostalog, i na netrpeljivost zbog seksulane orjentacije u cilju zaštite prava LGBT populacije.