Kuda ide crnogorska bezbjednost: Od sinoć na čelu ANB-a preduzetnik Ivica Janović

Borba za kontrolu u bezbjednosnom sektoru se nastavlja, a sinoć je doživjela dramatičan obrt kada je na čelo ove inastitucije, u v.d. mandatu, imenovan preduzetnik iz Budve Ivica Janović koji, koliko je poznato, nema nikakvo iskustvo iz oblasti bezbjednosti.

Kasno sinoć Vlada je medijima poslala saopštenje da je doskorašnji direktor ANB-a Boris Milić podnio ostavku i zahvalila mu na saradnji i predanom radu, uz pojašnjenje da će on nastaviti da radi i daje svoj doprinos.

“Milić, koji je bio na pozicijama u bezbjednosnom sektoru preko 30 godina, nastaviće rad u ANB-u, dalje doprinoseći svojim angažmanom ovoj instituciji. Milić je za vršioca dužnosti direktora ANB-a imenovan 8.10.2022. godine, a u punom mandatu na tom mjestu bio je od 18.05.2023. godine. Vlada Crne Gore se zahvaljuje dosadašnjem direktoru ANB-a na saradnji i profesionalnom radu na čelu te institucije”, piše u saopštenju Vlade.

Vlada: Ivica Janović novi v.d. šefa ANB-a, Milić nastavlja da radi

Borba za prevlast u sektoru bezbjednosti u Vladi Milojka Spajića, počela je, praktično od njene inauguracije, a sav apsurd pokazala je svojevremeno, sada već čuvena sjednica skjupštinskog Odbora za bezbjednost na kojoj je bivši ministar pravde Andrej Milović “ukrstio koplja” sa načelnikom Specijalnog policijskog odjeljenja Predragom Šukovićem i Specijalnim držacvnim tužiocem Vladimirom Novovićem.

Milović, koji je sebe predstavljao “političkom kičmom premijera Spajića” tražio je tada, pored Šukovića i razrješenje v.d. direktora policije Nikole Terzića, i direktora Agencije za nacionalnu bezbjednost (ANB) Borisa Milića.

Terzić je razriješen na vlastiti zahtjev nakon što je sud utvrdio da je Zoran Brđanin nezakonito smijenjen i on je sudskom odlukom vraćen na poziciju direktora Uprave policije.

Nakon odlaska sa funkcije ministra pravde Milovića, nastupilo je, makar prividno zatišje, a da li je odlazak Milića sa čela ANB-a samo “incident” ili slijedi odgovor na pitanje “Ko je sledeći”, pokazaće sedmice pred nama.

Podsjetimo, iz SDT-a je tada ministru pravde odgovoreno da Šuković sa funkcije načelnika SPO ne može biti smijenjen bez saglasnosti glavnog specijalnog tužioca Vladimira Novovića, jer tako nalaže zakon.

Ko je Ivica Janović, novi šef ANB-a

Novoimenovani v.d direktora ANB Ivica Janović je preduzetnik iz Budve, inače suprug Zvezdane Janović, koju je Spajićeva Vlada u aprilu ove godine imenovala za predsjednicu Upravno odbora JP “Morsko dobro”, ali i polubrat poslanika PES-a Tonćija Janovića. Kako se može vidjeti u imovinskom kartonu Zvezdane Janović koja je javni funkcioner, njen suprug, sada šef Agencije za nacionalnu bezbjednost (ANB), je osnivač i vlasnik firme La Bottega Company Doo sa sjedištem u Baru. Ova firma je u 2023. godini ostavarila prihod od 334.356 eura, a imala je jednog zaposlenog sa bruto platom od 668,83 eura. U svom imovinskom kartonu, Zvezdana Janović nije navela svoju platu po osnovu obavljanja javne funkcije, ali jeste suprugovu u privrednom društvu – 590 eura. Janovići se bave i drugim privatnim poslovima i rentom, pa je Zvezdana Janović u julu ove godine prijavila prihod od rente na svoje ime u iznosu od 14.794,53, kao i prihod supruga od samostalne djelatnosti u iznosu od 15.082 eura.

Shodno članu 25 Zakona o ANB-u, direktora ANB imenuje i razrješava Vlada, na predlog predsjednika Vlade.

“Predlog za imenovanje direktora Agencije Vlada dostavlja Skupštini Republike Crne Gore (u daljem tekstu: Skupština), radi davanja mišljenja. Skupština, nakon rasprave u nadležnom radnom tijelu, daje mišljenje. Direktor Agencije imenuje se na period od pet godina i može biti ponovo imenovan. Direktor Agencije je za svoj rad i rad Agencije odgovoran Vladi. Direktor Agencije ne može biti član političke stranke, niti politički djelovati. U slučaju prestanka funkcije direktoru Agencije prije isteka vremena na koje je imenovan, Vlada može imenovati vršioca dužnosti direktora Agencije najduže na period od šest mjeseci”, navodi se u Zakonu o ANB-u.

Da li odlazak Milića, i postavljanje kadra PES-a na čelo ANB-a znači i dogovor sa Demokratama oko “podjele” bezbjednosnog sektora, gdje oni imaju ministra policiije i odbrane, ili je kadririanje u ANB samoinicijativno preuzeo PES, tek će se vidjeti. Podsjetimo da je svojevremeno došlo do žestokog sukoba na relaciji premijer Spajić – Demokrate oko imenovanja direktora Uprave policije. Vlada je na maratonskoj sjednici, pred zoru, 13. marta većinom glasova izabrala Aleksandra Radovića za v.d. direktora policije na predlog premijera Milojka Spajića, iako je zakonom propisano da vršioca dužnosti direktora policije predlaže ministar unutrašnjih poslova. Šaranovićev predlog da vršilac dužnosti direktora Uprave policije bude Lazar Šćepanović je odbijen, i on je tada najavio krivičnu prijavu protiv premijera Spajića

Novoimenovani v.d direktora ANB-a je četvrta osoba na toj odgovornoj funkciji od promjene vlasti 30. avgusta 2020. godine, a samo je Milić dolazio iz sistema bezbjednosti.

Šefovi ANB-a od advokata do preduzetnika

Vlada na čijem čelu je bio Zdravko Krivokapić imenovala je 11. juna 2021. godine advokata iz Kotora Dejana Vukšića za direktora ANB-a. Prethodno je Vukšić 17. decembra 2020. bio izabran za vršioca dužnosti direktora ANB-a. Vukšić je široj javnosti postao poznat kada je nosio izobrnu listu DF-a u Kotoru. Kada je imenovan na čelo ANB-a spočitavalo mu se da je kao advokat branio istaknute članove kriminalnih klanova protiv kojih je trebalo da radi kao šef tajne službe.

Kada je Abazović srušio Krivokapićevu vladu i postao premijer uz manjinsku podršku DPS-a, on je 5. maja 2022. godine smijenio Vukšića. Istog dana Vlada je za v.d. direktora Agencije za nacionalnu bezbjednost imenovala Sava Kenteru, dotadašnjeg predsjednika Atlantskog saveza Crne Gore. Kentera je, kako se spekulisalo, bio “u paketu” zahtjeva DPS-a kojim su uslovili manjinsku podršku Abazovićevoj vladi. On slovi za osobu blisku bivšem premijeru Milu Đukanoviću.  

Kentera se na toj funkciji zadržao do 7. oktobra iste godine, kada ga je Abazovićeva vlada u tehničkom mandatu smijenila na predlog premijera. Kentera je, kako je saopšteno, smijenjen zbog nepostupanja po članu 6 Zakona o Agenciji za nacionalnu bezbjednost.

Dejan Milić, koji od sinoć nije više na čelu ANB-a, tokom protekle više od četiri godine bio je jedini koji je na ovu poziciju došao nakon decenija rada u ovoj instituciji.

Nakon formiranja Vlade Milojka Spajića prvi koji je smijenjen sa funkcije u bezbjednosnom sektoru bio je generalni inspektor Agencije za nacionalnu bezbjednost (ANB) Artan Kurti. Kurti je, inače, kadar od Abazovićevog najvećeg povjerenja, a u PES-u ga smatraju ključnim igračem u kreiranju afere “Do Kvon”. Kurti je smijenjen na sjednici održanoj 9. novembra, a njegovo razrješenje s funkcije podržali su svi članovi Spajićeve vlade.

Imenovanje Kurtija na funkciju generalnog inspektora ANB-a ispratile su brojne kontroverze i optužbe da Kurti ima dvije osuđujuće presude iz 2004. i 2009. i da zbog toga ne može zasnovati radni odnos u ANB-u.

A.D.-V.M