Vukovićev budžetski trik: Suficit bez rashoda
Tačnije, šalje saopštenje u kojem se hvale prihodima i suficitom u aprilu, dok nigdje ne spominju koliki je deficit za četiri mjeseca, niti koliki su rashodi u aprilu i za četiri mjeseca.
Resor Novice Vukovića očigledno koristi slične metode odnosa sa javnošću koje su nekad imali Montenegro erlajns i “Plantaže”, gdje su, umjesto objavljivanja finansijskih iskaza, znali da šalju saopštenja o poslovnim rezultatima u kojima su prikazivali kako su rezultati bolji nego lani, a nisu govorili o preciznim podacima, minusu u poslovanju i slično. Nešto slično juče je odradilo i Ministarstvo finansija. Umjesto da objave izvještaj o realizaciji budžeta, resor Novice Vukovića je poslao saopštenje u kojem su se pohvalili suficitom, navodeći da su finansijse stabilne i da budžetski rezultati premašuju plan, bez ijedne riječi o rashodima za četiri mjeseca i deficitu.
Obaveza Ministarstva finansija je da izvještaj o izvršenju budžeta objavi do kraja mjeseca za prošli mjesec, odnosno, u ovom slučaju se izvršenje budžeta za april objavljuje do 31. maja. Kao što smo već pomenuli, medijima je juče poslato saopštenje u kojem su se pohvalili suficitom, a zaboravili da nam kažu koliki je deficit za četiri mjeseca, dok bi danas trebalo da na sajtu objave izvještaj.
Za tri mjeseca deficit budžeta bio je 63,9 miliona eura, što bi trebalo da znači da je, nakon suficita od 55 miliona u aprilu, deficit budžeta 8,9 miliona eura. Na kraju aprila prošle godine suficit budžeta bio je blizu 55 miliona, što znači da su u ovoj godini finansijski pokazatelji gori za 64 miliona eura.
A koliki su rashodi bili u aprilu i ukupno za četiri mjeseca ne znamo, jer nam to juče nisu saopštili. Ko zna, možda im se nijesu svidjele interpretacije medija i stručnjaka, pa će uskoro pripremiti zakon po kom se zabranjuje medijima i finansijskim stručnjacima da interpretiraju podatke iz izvještaja, uz obavezu da u analizama koriste isključivo pohvalna saopštenja Ministarstva finansija.
Nego da se vratimo na pohvalno saopštenje o izvršenju budžeta. Iz MF-a su saopštili da fiskalni pokazatelji ukazuju na pozitivne trendove. Tako su prihodi budžeta u prva četiri mjeseca ove godine iznosili 897,5 miliona eura, ili 11,3 odsto procijenjenog BDP-a (7,965 milijardi), što je za 4,2 miliona eura više u odnosu na isti period prethodne godine.
Dalje navode da gotovo sve glavne kategorije prihoda budžeta bilježe rast, kako u odnosu na isti period prošle godine, tako i u odnosu na plan.
O pozitivnim kretanjima budžeta svjedoči i suficit budžeta koji je ostvaren u aprilu u iznosu od čak 54,9 miliona eura, što je za 9,8 miliona eura, ili 21,6 odsto, premašilo plan. U istom periodu, porez na dobit pravnih lica ostvaren je u iznosu od 191 miliona eura, što predstavlja značajan rast u odnosu na isti period prethodne godine, i to za 11,8 miliona eura, ili 6,6 odsto, kao i dva miliona eura iznad plana. Budžetski rezultat bolji je od očekivanog i kada je u pitanju porez na dohodak fizičkih lica, koji je ostvaren u iznosu od 30,9 miliona eura, što je za 6,8 miliona eura, ili 28,4 odsto, više u odnosu na isti period 2024. godine, odnosno za 0,7 miliona eura, ili 2,5 odsto, više u odnosu na plan za posmatrani period – predočeno je u saopštenju.
Stabilnost budžeta, kako su dalje naveli, potvrđuje i kontinuirano ispunjavanje obaveza prema privredi, u prilog čemu govori povećana efikasnost u rješavanju zahtjeva kada je u pitanju povraćaj PDV-a u prvim mjesecima 2025.
Tvrde da je smanjena siva ekonomija
Iz Ministarstva finansija su naveli i da su izvjesni i pozitivni efekti podsticanja dinamične ekonomske aktivnosti i smanjenja neformalne ekonomije.
Naime, sa povećanjem minimalnih i prosječnih zarada, naplata indirektnih poreza znatno je porasla, tako da su prihodi od PDV-a i akciza u prva četiri mjeseca ove godine ostvarili veliki rast u odnosu na posmatrani period prethodne godine, i to za gotovo 48 miliona eura u ukupnom iznosu. Podaci dominantno ukazuju i na nastavak trenda rasta legalnog tržišta cigareta. Naime akcize su ostvarene u iznosu od 104,7 miliona eura, što je za 10,9 miliona eura, ili 11,6 odsto, više u odnosu na isti period 2024. godine i značajno iznad planiranog nivoa, i to za 6,1 milion eura, ili 6,2 odsto. Posmatrano po strukturi akciza, i dalje znatno rastu prihodi budžeta po osnovu akciza na duvan i duvanske proizvode, i to posmatrano na nivou perioda, za 8,3 miliona eura, ili 29,7 odsto, od čega je samo u aprilu rast iznosio 4,6 miliona, ili 52,9 odsto – saopštili su iz MF-a.
U tom kontekstu, porez na dodatu vrijednost ostvaren je u iznosu od 383,9 miliona eura, što je za čak 37 miliona eura, ili 10,7 odsto, više u odnosu na isti period 2024. godine i 5,8 miliona eura više od plana. Istovremeno povraćaj PDV-a veći je za 5,8 miliona eura u odnosu na posmatrani period 2024. Samo u aprilu 2025. godine realizovano je ukupno 317,1 milion eura prihoda budžeta, što je na nivou plana. Uzimajući u obzir ostvarene prihode i rashode, u prva četiri mjeseca 2025. godine ostvarenje budžeta bolje je za devet miliona eura – saopštili su iz MF-a.
U saopštenju, dakle, ni slova o rashodima i deficitu. O tome će javnost biti obaviještena tek po objavljivanju izvještaja o izvršenju budžeta za april.
Izvor: Dan
