KAKO SU DIJELJENI MILIONI IZ ABU DABI FONDA: Zbog ovoga su privedeni Ivanović, Vukčević, Mugoša i Adžić

Brojne višegodišnje sumnje u zloupotrebu i nezakonite radnje u raspodjeli kredita od 50 miliona američkih dolara koje je crnogorsko Ministarstvo poljoprrivrede 2015. godine dobilo iz Abu Dabi fonda za razvoj – za podsticaj razvoja poljoprivrede na sjeveru Crne Gore, danas su dobile epilog u priviđenju nekoliko glavnih aktera ove transakcije, Petra Ivanovića, tadašnjeg ministra poljoprivrede, Zorana Vukčevića, doskorašnjeg direktora Investiciono razvojnog fonda (IRF), Milana Adžića, procjenitelja, kao i Budimira Mugoše, funcionera SDP-a i nekadašnjeg ministra poljoprivrede. SLUČAJ ABU DABI FOND: Ivanović pozvan na saslušanje, uhapšeni Vukčević, Mugoša i Adžić Mugoša pušten nakon saslušanja: Spreman sam da sarađujem sa nadležnim organima u slučaju Abu Dabi fonda Kaluđerović skinuo oznaku tajnosti sa dokumenata o kreditu iz Abu Dabi Fonda Slučaj “Abu Dabi fond”: Uhapšen Zoran Vukčević i još tri osobe Svi su dali izjave pred Specijalnim državnim tužilaštvom a uzatraženo je skidanje poslaničkog imuniteta Ivanovića. Prethodno je novi Odbor direktora IRF-a, na čelu sa predsjednikom Velizarom Kaluđerovićem i članicom, a ujedno i izvršnom direktoricom dr Irenom Radović skinuo oznaku tajnosti sa svih dokumenata koja se odnose na kreditni aranžman iz Abu Dabi Fonda. Istraga o trošenju novca iz Abu Dabi fonda se vodi u najmanje četiri slučaja u kojima je dodjeljeno oko 23 miliona dolara, a da taj novac za koji je garantovala država, kako se sumnja, nije iskorišten za razvoj projekata u oblasti poljoprivrede. Novac je, neuobičajeno, dijelilo Ministarstvo poljoprivrede, umjesto neke od finansijskih institucija, što je bilo suprotno zakonskoj regulativi u Crnoj Gori. Investiciono razvojni fond je 2017. godine preuzeo praćenje trošenja kredita iz Ujedinjenih Arapskih Emirata Kredit od Abu Dabu fonda, tadašnji ministar Petar Ivanović, promovisao je na konferenciji za medije kao spektakularan uspjeh ovog ministarstva i kao snažnu injekciju crnogorskoj poljoprivredi. Prema uslovima finansiranja iz Abu Dabi fonda, minimalni iznos kredita bio je milion, a najviše tri miliona dolara, sa kamatom od 2,5 odsto, grejs periodom od četiri godine i rokom otplate 17 godina. Firme su bile u obavezi da podnesu prijavu sa detaljno razrađenim projektom i planom o trošenju novca. Korisnici su bili obavezni da novac troše namjenski. Kako je trošen novac Pod kojim uslovima su krediti dodjeljivani kompanijama, nije se moglo saznati u proteklih pet godna, jer pojedinačni ugovori nijesu dostupni javnosti. Ministarstvo poljoprivrede u mandatu Ivanovića, a potom i Milutina Simovića odbijalo je da stavi na uvid ugovore i prateću dokumentaciju, uz obrazloženje da je „Investiciono-razvojni fond zadužen za realizaciju projekta i da nijesu u posjedu traženih informacija”.

Ni Investiciono-razvojni fond nije dozvoljavao uvid u dokumentaciju uz obrazloženje „da bi njihovo davanje izazvalo štetne posljedice po komercijalne i druge interese, kako Fonda, tako i ugovornih strana“. Zanimljivo je da je firma koja je radila biznis planove za većinu kompanija koje su konkurisale i dobile novac iz Abu Dabi fonda “CEED konsalting” čiji raniji osnivač je bio upravo bivši ministar poljoprivrede Petar Ivanović. Među kompanijama za koje se sumnja da nisu namjenski koristile novac je kompanija Agro Carine koja je dobila kredit od dva i po miliona dolara za razvoj farme ovaca u Plužinama. Tri miliona dolara dobila je i firmai Vektri Jakić, vlasnika Dragana Brkovića, koja je u trenutku dobijanja kredita bila veliki poreski dužnik i u stečaju. Tri miliona za jednog zaposlenog Kredit od tri miliona dolara odobren je  firmi IM Gradina iz Rožaja vlasnika Džemala Škrijelja, koji je trebalo da bude iskorišćen za proširenje kapaciteta mesoprerade. Ta firma je, prema izvještajima Poreske uprave iz tog perioda, imala jednog zaposlenog i ukupnu imovinu od 190.000 eura. Inače, Firma Gradina i Gradina Company, povezanih vlasnika, bile su u to vrijeme u blokadi pet godina sa nenaplativim dugom od 2,8 miliona eura. Sa tri miliona dolara kreditirana je firma Milkraft iz Pavinog Polja kod Bijelog Polja, čiji je vlasnik Dragan Burić počasni konzul Crne Gore u Panami. Burić je svojevremeno potvrdio pisanje medija da je direktor 18 of-šor firmi iz Paname. Ta mljekara djelimično je izgrađena, ali i pored najava nije počela rad.

Projekte su, prema dostupnim podacima realizovale mesna industrija Goranović, Eko per, fabrika mlijeka Nika, hotelsko preduzeće Durmitor Žabljak i Mesopromet Franca. Ko ima – daj mu još, gazdinstva bez podrške Kakva je bila razvojna politika Ministarstva poljoprivrede govori i podatak da je 50 miliona eura namijenjeno isključivo “velikim” kompanijama, dok je istovremeno, prema podacima Agro budžeta iz tog perioda u Crnoj Gori bilo registrovano čak 49.000 malih poljoprivrednih gazdinstava. Bivši premijer Duško Marković poručio je tokom svog mandata da država neće trpjeti direktnu štetu, ukoliko se utvrdi nenamjensko korišćenje novca iz Abu Dabi fonda. “Postoji obezbjeđenje na svaki ugovor o davanju kredita, na imovini ili garancijama, tako da ne postoji mogućnost da država trpi direktnu štetu. Jedina je šteta da se investicija ne realizuje, jer ona treba da pokrene nova radna mjesta, proizvodnju, jača bruto domaći proizvod (BDP) i puni budžet. To je jedina slabost ne realizacije tih kreditnih aranžmana”, poručio je crnogorski premijer u razgovoru sa novinarima početkom sedmice. Marković je naveo da od kada je on preuzeo Vladu prije dvije godine, nadležnosti praćenja tog kredita su iz Ministarstva poljoprivrede prenijeta u Investiciono-razvojni fond (IRF) kao bankarsku instituciju.

V.M. – V.R.