Biciklisti i pješaci se ne osjećaju bezbjedno u Podgorici

Oko tri četvrtine pješaka i vozača bicikla u Podgorici ne osjeća se bezbjedno prilikom prelaska ulice odnosno kretanja biciklom u Glavnom gradu, pokazalo je godišnje istraživanje o percepciji uslova za aktivnu mobilnost koje je u novembru 2024. godine sprovela NVO Biciklo.me.

“Kada je u pitanju upotreba bicikla, broj onih koji se ne osjećaju bezbjedno značajno je porastao u odnosu na prethodnih pet godina, kada je taj procenat varirao između 57 i 64 odsto. Ove godine, više od 36 odsto ispitanika izjavilo je da se osjeća veoma nebezbjedno, dok je svega 4,5 odsto izjavilo da se osjeća veoma bezbjedno”, saopšteno je iz NVO Biciklo.me.

Kako se navodi, ako se ovi podaci uporede sa onima iz 2021. godine, primjetno je da je percepcija bezbjednosti znatno pogoršana. Tada je oko 24 odsto biciklista izjavilo da se osjeća veoma nebezbjedno, dok je bilo nešto više od 10 odsto onih koji se osjećaju veoma bezbjedno vozeći biciklo kroz Podgoricu. Podaci o percepciji uslova za kretanje pješaka prikupljeni su po prvi put ove godine.

“Najveći broj ispitanika (82 odsto) smatra da je praktičnije kretati se gradom pješke ili biciklom nego automobilom, a takva percepcija je gotovo identična među pješacima i biciklistima. Međutim, čak 88 odsto biciklista i 77 odsto pješaka navodi da ih vozači automobila ne doživljavaju kao ravnopravne učesnike u saobraćaju”, pokazalo je istraživanje.

Obje grupe ispitanika izražavaju nezadovoljstvo zbog prepreka na pješačkim i biciklističkim površinama, poput parkiranih automobila, lokvi i rupa.

“Ove prepreke kao problem prepoznaje 90 odsto pješaka i biciklista, a to je do sada najviši procenat među biciklistima od kada se vrši ovo istraživanje. Ovaj procenat je sličan prošlogodišnjem, ali značajno viši u odnosu na 2021. godinu, kada je 74,5 odsto ispitanika smatralo da su prepreke prepreke prisutne na stazama u značajnom obimu”, rezulatai su istraživanja.

Posebno su zanimljivi podaci o tome kako pješaci i biciklisti vide odnos donosilaca odluka prema ovim vidovima transporta. Gotovo 75% odsto pješaka i više od 86 odsto korisnika bicikla smatra da političari i planeri čine sve kako bi prevoz automobilom bio lakši od kretanja pješke ili biciklom. Kada je u pitanju odnos uprave Glavnog grada prema biciklističkom i pješačkom saobraćaju, većina pješaka (67 odsto ) i biciklista (72 odsto ) smatra da je ovaj odnos donekle, uglavnom ili veoma negativan.

“Primjetno je da se percepcija korisnika bicikla o odnosu gradske uprave značajno se pogoršala tokom mandata aktuelne vlasti. Dok je 2021. godine 79 odsto biciklista smatralo da se uprava pozitivno odnosi prema ovom obliku mobilnosti, taj broj je 2023. pao na 37 odsto, a ove godine na svega 28 odsto. Ovaj pad može se povezati sa kampanjom protiv, a potom i uklanjanjem privremenih biciklističkih traka uspostavljenih tokom pandemije, pri čemu nije obezbijeđena adekvatna alternativa uprkos obećanjima”, podaci su istraživanja.

Percepcija korisnika bicikla o odnosu medija prema ovom vidu transporta takođe je pogoršana.

“Po prvi put, broj onih koji smatraju da mediji negativno izvještavaju o biciklističkom saobraćaju premašio je broj onih koji misle da su mediji pozitivno nastrojeni prema ovom obliku mobilnosti. Trend pada prisutan je od 2020. godine, što se može dovesti u vezu sa izraženim interesovanjem medija za privremene biciklističke trake, koje su ponekad prikazivane kao problem a ne kao dio mogućeg rješenja za sve veće saobraćajne probleme u Glavnom gradu”, pokazalo je istraživanje.

Ispitanici su prepoznali dva ključna problema u saobraćaju u Podgorici: prekomjernu upotrebu automobila i nepropisno parkiranje. Interesantno, korisnici bicikla smatraju da je prekomjerna upotreba automobila najveći problem u gradu, dok je za pješake na prvom mjestu nepropisno parkiranje.

Istraživanje pod nazivom „Stavovi građana Podgorice o uslovima za pješačenje i upotrebu bicikla“ sprovedeno je od 12. do 24. novembra 2024. godine na stratifikovanom uzorku od 635 ljudi koji žive na teritoriji Glavnog grada Podgorica, a podržano je od strane fondacije Fondacije Hajnrih Bel.