PANDEMIJI SE NE NAZIRE KRAJ: Delta soj vratio karantin i restrikcije širom svijeta, hoće li biti LJETNJEG PREDAHA?

Moskva je zabilježila najveći broj umrlih od kovida-19 do sada uslijed širenja veoma zaraznog delta soja, koji je primorao zemlje širom azijsko-pacifičkog regiona da ponovo uvode restrikcije dok je Evropa koja je taman krenula da se otvara zabrinuta da će pandemija upropastiti još jednu ljetnju sezonu.

Vakcine su smanjile broj zaraženih u mnogim dobrostojećim zemljama pa su većina zemalja Evropske unije kao i Sjedinjene Američke Države krenule da labave restrikcije, međutim stručnjaci upozoravaju da brzo širenje novog soja, poznatog i kao dupli mutant, znači da je pandemija – iako usporava globalno– daleko od svog kraja.

Kako piše “Gardijan”, Svjetska zdravstvena organizacija je ovog vikenda registrovala najniži broj zaraženih u svijetu od februara ali i upozorila da delta soj, sada prisutan u 92 zemlje, predvodi novi, smrtonosni talas u zemljama od Indonezije do Rusije.

Nakon eksplozije u broju zaraženih širom Rusije, Moskva je u nedjelju zabilježila rekordnih 144 smrti u jednom danu od kovida, što je najviša brojka od početka pandemije. Gradonačelnik Moskve Sergej Sobjanin upozorio je da je “jedino rješenje brza, masovna vakcinacija”.

Moskva je danas otvorila restorane i kafiće samo za građane koji su primili vakcinu, preležali kovid ili imaju negativan PCR test. U većini zemalja Evrope, u međuvremenu, broj zaraženih, hospitalizovanih i umrlih nastavlja da pada na nivoe kakvi nisu viđeni od prošlog ljeta, a nekoliko vlada je ovog vikenda dodatno olabavilo restrikcije dok napreduje vakcinacija stanovnika.

Španija je ukinula obavezno nošenje maski na otvorenom, baš kao i Holandija gdje su olabavljene restrikcije za restorane a noćni klubovi se ponovo otvorili za goste sa negativnim PCR testom. Belgija je dodatno olabavila mjere, te dozvolila osam gostiju za stolovima restorana i u kućama, dok je Švajcarska ukinula većinu preostalih restrikcija.

Švajcarski ministar zdravlja Alan Berset vjeruje da će šira upotreba vakcina “Fajzer/Bajonteka” i “Moderne” obezbijediti dovoljnu zaštitu protiv delta soja. Međutim Njemačka – koja je potpuno vakcinisala više od 35 odsto populacije dok je 53 odsto primilo prvu vakcinu – ovog vikenda je proglasila Portugal “zonom varijante virusa”, te zabranila većinu ulazaka iz ove zemlju osim za njemačke državljane kojima je nametnula obavezni dvonedeljni karantin.

Ovaj potez – svega nekoliko dana prije zvaničnog lansiranja evropskih “digitalnih zelenih sertifikata” namijenjenih da olakšaju putovanje za vakcinisane, negativne na kovid i oporavljene – doveo je do novih zabrinutosti za ljetnju sezonu unutar bloka, ukazuje “Gardijan” dok britanski “Tajms” piše da će Njemačka pokušati da zabrani britanskim putnicima da uđu u Evropsku uniju, bez obzira da li su vakcinisani protiv kovida-19 ili ne, te da kancelarka Angela Merkel želi da Britaniju označi kao “zemlju od visokog rizika” zbog velike rasprostranjenosti delta soja.

 Dupli mutant, koji je prvi put registrovan u Indiji gde je ostavio katastrofalne posljedice, sada ima udio od preko 70 odsto u novim slučajevima zaraze u Lisabonu, a 51 odsto u čitavom Portugalu. Nacija je krajem prošle nedelje nametnula strože mjere, uključujući ranije zatvaranje restorana tokom vikenda u Lisabonu i Albufeiri. Do sada je potpuno vakcinisano oko 30 odsto Portugalaca. Što se tiče drugih evropskih turističkih destinacija, zdravstveni stručnjaci su rekli da će delta soj vjerovatno biti dominantan u Grčkoj do sredine avgusta i upozorili da će tokom ljeta možda biti potrebni strogi lokalni karantini u područjima sa niskom stopom vakcinacije koja su pogođena porastom broja zaraženih. 

Nekoliko španskih regiona, uključujući Kataloniju, već bilježe učestalost delta soja među zaraženima od 20 odsto, a zdravstvene vlasti predviđaju da će zarazna varijanta postati dominantna za dvije-četiri nedelje. Na drugom kraju svijeta, u Indoneziji, najteže pogođenoj zemlji jugoistočne Azije, zabilježen je novi rekord od preko 21.000 dnevnih slučajeva infkecije. “Gardijan” navodi da su bolnice u Džakarti i drugim gradovima preplavljene nakon što su milioni putovali krajem mjeseca Ramazana. Slično je i u drugim djelovima regiona. Tajland je u nedjelju najavio da će od ponedeljka nametnuti strože kontrole na restorane, gradilišta i okupljanja u Bangkoku kako bi zadržao novi talas zaraze koji je počeo u prijestonici. U susjednoj Maleziji je premijer Muhjidin Jasin objavio da će se nacionalni jednomjesečni karantin produžiti na neodređeno vrijeme, dok je Bangladeš rekao da će nametnuti novi karantin za čitavu zemlju od ponedjeljka. Indijski premijer Narendra Modi urgirao je 940 miliona odraslih u zemlji da se vakcinišu što je prije moguće, usred strahova u vezi širenja delta soja u nekim državama. Indija mora da isporuči 10 miliona doza dnevno kako bi ostvarila cilj vakcinisanja svih odraslih do decembra, kažu stručnjaci. Ali, do sada je potpuno vakcinisano manje od šest odsto populacije. Zemlja je u nedjelju registrovala preko 46.000 novih slučajeva i skoro 1.000 umrlih za prethodna 24 sata, saopštilo je Ministarstvo zdravlja.

U Australiji su zatvoreni restorani i kafići a vlasti su zbog novog epidemijskog talasa bile prinuđene da uvedu dvonedjeljni karantin za pet miliona ljudi u Sidneju nakon što je detektovano preko 110 slučajeva zaraze otkako je jedan vozač sa aerodrome testiran pozitivno na delta soj sredinom juna. Restriktivne mjere ponovo stupaju na snagu i za druge djelove zemlje. Rojters navodi da je 18 od ukupno 25 miliona Australijanaca, odnosno 70 odsto populacije pod nekim oblikom antiepidemioloških restrikcija u gotovo svim djelovima zemlje.

 , Novi Zeland je objavio vanrednu, trodnevnu suspenziju putnog koridora sa Australijom koji je bio oslobođen karantina.  Čak su i zemlje sa uspješnom stopom vakcinacije upale u poteškoće zbog delta soja. Izrael koji tek što je ukinuo obavezu nošenja maski u zatvorenim javnim objektima prije oko dvije nedjelje, ponovo ju je uveo nakon naleta novih slučajeva zaraze povezanih sa delta sojem. “Gardijan” navodi da je u područjima svijeta u kojima je vakcinacija bila minimalna širenje delta soja alarmantno – širom čitave Afrike broj slučajeva zaraze skočio je za 25 odsto tokom prošle nedelje, a najgore je pogođena Južna Afrika, koja je u subotu upozorila da je “u eksponencijalnoj fazi” pandemije.