POPA: Cilj podsticanje debate o proširenju i efektima geopolitike u Crnoj Gori

Ekonomski fakultet u Podgorici dobio je projekat
„Žan Mone Centar izvrsnosti: Izazovi politike proširenja – evropska versus kineska
diplomatija na Zapadnom Balkanu 2020-2023“, u okviru Erasmus+ programa. Riječ je o
prestižnom EU projektu, koji će Univerzitet Crne Gore i sam fakultet pozicionirati na
evropskom i svjetskom nivou, kao institucije sposobne za izvrsnost u nastavi i
istraživanju u oblasti međunarodnih odnosa, evropskih tema i integracija. Uloga samog
Centra izvrnosti biće podsticanje debate o proširenju i efektima geopolitike u Crnoj Gori,
kroz aktivno angažovanje lokalnih, evropskih i kineskih stručnjaka.
Prilikom predstavljana projekta studentima, koje je organizovano na Ekonomskom
fakultetu povodom početka drugog semestra, dekan Nikola Milović istakao je da će
projekat uticati i na osavremenjavanje nastavnog programa na predmetima sa
evropskom tematikom, kao i na izmjene metoda rada, što će voditi ka reformi i
modernizaciji nastavnog procesa.
„Uvjeren sam da će još jedan Žan Mone projekat na Ekonomskom fakultetu, ali i prvi
Centar izvrsnosti, doprinijeti prvenstveno kvalitetu nastavnog procesa, a zatim
posljedično i razvoju Crne Gore kao društva zasnovanog na znanju, uz podršku jednom
od glavnih spoljnopolitičkih ciljeva naše države, a to je punopravno članstvo u Evropskoj
uniji“, poručio je Milović.
Projekat vodi profesorica Danijela Jaćimović, koja je istakla da se projekat odnosi na
izvrsnost u nastavi i istraživanju, u kojima je, kako kaže, Ekonomski fakultet uvijek bio
inovator.
„Imaćemo priliku da ugostimo 10-tak profesora iz EU i Kine, koji će biti aktivno uključeni
u proces izvođenja nastave za studente osnovnih, magistarskih i doktorskih studija. To
je veoma važno, jer su naši studenti budući profesionalci, koji će raditi u javnom i
privatnom sektoru i doprinositi kvalitetom svog znanja evropskim procesima koji stoje
pred Crnom Gorom“, rekla je Jovićević.
Predstavljanju projekta prisustvovala je i ambasadorka Evropske unije u Crnoj Gori
Oana Kristina Popa, koja je tom prilikom održala i kratko predavanje o odnosu evropske
i kineske diplomatije u Crnoj Gori. U svom uvodnom obraćanju, Popa je čestitala
fakultetu i skrenula pažnju na to kolika je čast dobiti ovakav projekat, posebno ako se
zna da se prvi put dodjeljuje u Crnoj Gori.
„Istraživanja sprovedena kroz ovaj projekat biće veoma važna, kako za evropske
institucije, tako i za crnogorske kreatore politike na različitim nivoima. Zato pozivam sve
učesnike projekata da uključe donosioce odluka u suštinski dijalog“, navela je Popa.

Tokom svog predavanja, ambasadorka se osvrnula na ocjenu da su EU i Kina
suprotstavljene na Zapadnom Balkanu, kao dvije sile koje se bore za uticaj. Ona smatra
da je ovo viđenje odnosa – suviše pojednostavljeno.
“EU ne nudi samo ekonomsku korist, već i perspektivu članstva i solidarnost koja je
prati. Ovu solidarnost sa Crnom Gorom pokazujemo u kontinuitetu. Tokom protekle
godine, obilježene pandemijom COVID-19, EU je donirala 53 miliona eura vrijednu
pomoć, kako za neposredne potrebe – poput maski, respiratora i druge opreme, tako i
za dugoročnija ulaganja poput izgradnje bolnica, podršku privredi i nezaposlenima“,
podsjetila je ambasadorka EU u Crnoj Gori.
Ona je naglasila da budućnost Crne Gore i cijelog Zapadnog Balkana leži u EU, što je
potvrdilo nedavno istraživanje javnog mnjenja koje je pokazalo da 75% građana Crne
Gore podržava pristupanje države EU.
„Crna Gora bira EU, a EU takođe bira Crnu Goru. Kako je predsjednica Evropske
komisije Ursula Von der Lajen izjavila u svom govoru o stanju Unije: Zapadni Balkan je
dio Evrope – a ne samo usputna stanica na Putu svile. To ne znači da Zapadni Balkan
treba da odbije mogućnosti koje donosi kineska ekonomska aktivnost u regiji. Na kraju
krajeva, region ima značajne investicione potrebe. Ali investicioni projekti treba da budu
u skladu s namjerom regiona da se pridruži EU. Investicije treba da poštuju evropske
politike i pravila u odnosu, na primjer, na javne nabavke, konkurenciju, životnu sredinu,
energiju ili saobraćaj“, poručila je Popa.
Popa je tokom predavanja navela i da sama EU ima snažne odnose s Kinom. Taj odnos
je istovremeno jedan od strateški najvažnijih i jedan od najizazovnijih koje imamo,
navela je ona.
„Kina je, u isto vrijeme i u različitim oblastima, partner za saradnju s kojim EU ima blisko
usklađene ciljeve; pregovarački partner s kojim EU treba da pronađe ravnotežu
međusobnih interesa; ekonomski konkurent u potrazi za tehnološkim napretkom; ali i
sistemski suparnik koji promoviše alternativne modele upravljanja. Da bismo upravljali
odnosom s Kinom u godinama koje dolaze, moramo očuvati snažno jedinstvo između
država članica EU i budućih država članica, kao što je Crna Gora, u odnosu na sva ova
pitanja“, zaključila je Popa.
Baš kao i predavanje ambasadaroke Pope, sva nastava organizovana u okviru ovog
projekta biće na engleskom jeziku. Time će se stvoriti uslovi da se pet predmeta na
Ekonomskom fakultetu UCG i tri predmeta na Humanističkim studijama UDG akreditiju
na engleskom jeziku iz oblasti međunarodnih odnosa i evropskih integracija.