Analiza pokazala: 34 odsto maturanata želi da studira na državnom univerzitetu a 15 odsto na privatnim

Agencija za kontrolu i obezbjeđenje kvaliteta visokog obrazovanja u prostorijama Ministarstva prosvjete, nauke i inovacija održala je prezentaciju monografije ,,Analiza o aspiracijama maturanata na putu prelaza iz srednjeg u visoko obrazovanje,

“Analiza je pokazala da 34 odsto maturanata želi da studira na državnom univerzitetu a 15 odsto na privatnim”, saopšteno je tokom prezentacije.

Prezentaciji su prisustvovali predstavnici MPNI, ustanova srednjeg i visokog obrazovanja, a govorili su: Marija Gošović, generalna direktorica Direktorata za gimnazijsko i stručno obrazovanje u MPNI, Tatjana Ćalasan, v. d. direktorice AKOKVO, Martin Unger, rukovodilac sektora za istraživanje visokog obrazovanja na Institutu za napredne studije u Beču i Milica Kavedžić, pomoćnica direktorice AKOKVO u sektoru za obezbjeđenje kvaliteta i istraživanje.

“Zakonom o visokom obrazovanju precizirano je da Agencija obavlja poslove obezbjeđenja kvaliteta u skladu sa Evropskim standardima i smjernicama, a upravo jedan od standarda nalaže obavezu sprovođenja tematskih analiza i predlaganje mjera koje imaju za cilj unaprjeđenje kvaliteta visokog obrazovanja, objasnila je generalna direktorica Direktorata za gimnazijsko i stručno obrazovanje u MPNI Marija Gošović i time otvorila prezentaciju ,,Analize o aspiracijama maturanata na putu prelaza iz srednjeg u visoko obrazovanje.

Ideja da se istraže aspiracije maturanata u tranziciji iz srednjeg u visoko obrazovanje javila se u drugoj polovini 2023. godine s ciljem da se sagledaju motivi, želje, planovi i stepen informisanosti maturanata i identifikovanje alata koji bi im bili od koristi za donošenje odluka, pojasnila je Gošović i dodala da je pomenuta tranzicija važna kako za njihova individualna usmjerenja i poslovne uspjehe, tako i za društvo i ekonomiju u cjelini.

Takođe, Gošović je istakla da uspjeh ovog istraživanja najbolje potvrđuje podatak da je u njemu učestvovalo 35 procenata svih maturanata u Crnoj Gori (1.780) iz četrdeset pet srednjih škola iz dvadeset tri opštine.

Analiza donosi nove, dragocjene uvide, od socijalne strukture maturanata i njihovih obrazovnih dostignuća, preko percepcije kvaliteta i dostupnosti visokog obrazovanja do stavova i razlika između privatnih i javnih visokoškolskih ustanova. Posebno je značajno to što Analiza identifikuje konkretne potrebe za dodatnim informacijama i savjetima kako bi mladima pomogli da odluke donose promišljeno i u skladu sa vlastitim potencijalima i ambicijama, zaključila je Gošović.

V. d. direktorice Tatjana Ćalasan izlaganje je započela citirajući maturante iz više srednjih škola različitih gradova Crne Gore i naglasila da bi Analiza trebalo da targetira maturante ali i sve bitne činioce i kreatore politika u obrazovnom sistemu.

Ćalasan je istakla da je ovo prva analiza sa ovom tematikom, ne samo u Crnoj Gori već i u regionu i da predstavlja prvi korak i dobru osnovu za dalja istraživanja u ovoj oblasti ali i za unaprjeđenje kvaliteta obrazovanja.

Konkretne rezultate istraživanja prisutnima su predstavili urednici ,,Analize o aspiracijama maturanata na putu prelaza iz srednjeg u visoko obrazovanje“ Milica Kavedžić i Martin Unger.

“Neki od njihovih najznačajnijih zaključaka su da je niska korelacija između obrazovanja roditelja i prihoda u domaćinstvu sa školskim uspjehom maturanata, tj. da je obrazovni sistem relativno kvalitetan u kompenzaciji mogućih nedostataka koje izazivaju niži nivo obrazovanja roditelja ili niži prihodi”, navodi se u saopštenju.

S druge strane, razlike između polova u pogledu školskog uspjeha su posebno velike: dvostruko više pripadnika muškog pola u odnosu na pripadnice ženskog pola postiže pretežno dobar uspjeh, dok gotovo polovina pripadnica ženskog pola postiže odlične rezultate.

“Učenici iz sjevernog regiona, odakle potiče naročito veliki broj učenika iz porodica sa niskim prihodima, postižu lošije rezultate u školi i imaju značajno niže namjere za studiranjem. Poboljšanje ekonomskih uslova u ovom regionu zasigurno predstavlja dugoročan zadatak za donosioce odluka. Stoga bi mjere koje mogu poboljšati učinak i obrazovne aspiracije maturanata bile naročito korisne u sjevernom regionu, naglasila je Kavedžić.

Planovi maturanata takođe pokazuju važne rezultate: 34 procenta želi da studira na javnom univerzitetu, a 15 procenata na privatnim univerzitetima u Crnoj Gori.

“Njih 22 procenta planira da studira u inostranstvu, dok 29 procenata ne želi da studira ili je još uvek neodlučno. Kada opseg posmatranja svedemo samo na one koji žele da studiraju, njih 70 procenata želi da studira u Crnoj Gori, iako 61 procenat ocjenjuje kvalitet stranih univerziteta većim, ističe Unger.

Otprilike polovina onih koji namjeravaju da studiraju slaže se sa tvrdnjom da je kvalitet obrazovanja na javnim ustanovama visokog obrazovanja veći nego na privatnim ustanovama. Kada se radi o procjeni da li je diploma sa javnog univerziteta „kvalitetnija“, kontrast u pogledu akademskih rezultata je još naglašeniji.

Većina učenika takođe pretpostavlja da je diplomu sa privatnog univerziteta lakše steći.

“Kreatori obrazovnih politika u Crnoj Gori bi na bazi prikazanih nalaza i predloga trebalo da započnu sa konkretnim akcijama kako bi se maturantima pružila podrška na putu donošenja što kvalitetnijih odluka o nastavku obrazovanja pa vjerujemo da će prikazani nalazi biti od koristi u tome ali i svojevrsna inspiracija za dalja istraživanja svih zainteresovanih strana”, zaključili su urednici Analize.