INFLACIJA: U Crnoj Gori sve demokrata do demokrate

U Crnoj Gori postoje 44 aktivne partije. Od toga, njih 15 u nazivu imaju varijaciju riječi “demokratija”.  Ne računajući one stranke koje su osnovane decenijama unazad (DPS, SDP), a čiji su nazivi već odavno razumljivi i duboko ukorijenjeni u kolektivnu biračku svijest, pitanje je kako će se prosječan glasač snaći u gomili ostalih kada mu, se, hipotetički rečeno, na izbornom listiću pojave minimum četiri stranke sa demokratskim prefiksom, pišu Vikend novine.

Konfuzija o nazivu dostigla je vrhunac kada su nakon nekog vremena uslijedili unutarstranački raskoli, pa su iz pojedinih stranaka prostom diobom počele nastajati nove partije sa istim ideološkim i funkcionalnim određenjima. Ovakva praksa pokazala je da je novonastalim partijama manje stalo do demokratije, dok je liderstvo ipak na prvom mjestu.

Demokratski front, Demokratska narodna partija, Demos, Demokrate, Crnogorska demokratska unija, Demokratska unija Albanaca nazivi su partija koje nijesu nista više od puke kombinatorike ideoloških atributa, pri čemu glasačima nije ponuđeno ništa novo. Stari brendovi i njihove sive kopije.

Edin Koljenovic iz Građanske alijanse smatra da je fenomen intenzivnijeg korišćenje pojma demokratije proces suprotan povjerenju koje građani imaju u sve ono što ona predstavlja.

“Ovo je vrijeme kada demokratija ima velike izazove i u onim zemljama koje smatraju izvorima zapadnodemokratske političke kulture, a posebno u postranzicionim zemljama koje su još u procesu demokratske konsolidacije, odnosno izgradnje snažnih demokratskih i nezavisnih institucija. Odgovornost političkih partija i svih političkih struktura je samim tim veća da svoja dj elovanja podrede jačanju demokratske svijesti kroz suštinsku posvećenost demokratskim procesima i vrijednostima, a ne ličnim i uskopartijskim interesima”, smatra Koljenović.

Ipak, ističe da je u Crnoj Gori dominantnija svakodnevna zloupotreba pojma demokratije, koja, kako tvrdi, dovodi do njenog trošenja i stvaranja izlizanog pojma u koji će građani sve manje vjerovati.

“To su jako opasni procesi kojima stvaramo uslove za jačanje nedemokratskih i profašističkih ideja kojih ima svuda oko nas, ali i struktura koje u jednom momentu mogu ojačati kao posljedica sume više različitih faktora”, ocijenio je Koljenović.

Primjećuje da u našoj zemlji postoji netipična izvitoperenosti političkog sistema koji je, kako smatra, dozvolio postojanje partija koje su u svojim programima manje-više identične.

“Ukoliko pogledate statute crnogorskih političkih partija te njihove osnovne idološke smjernice primijetićete da se radi o manje-više identičnim političkim opcijama sa jako malo razlika”, isiče Koljenović.

Ipak, ono što ostaje kao nejasno je zašto crnogorski političari u želji za ostvarivanjem primarnog cilja politike želja za promjenom ne idu korak dalje od svih svojih prethodnika, već se slijepo drže jednoličnosti. Možda bi se čak i politički ekstremizam poput onog u Švedskoj, kada je oformljena stranka Paje Patka, bolje isplatio od nimalo kreativnog demokratskog pristupa naših partija.

Sve naše demokrate

U martu ove godine osnovan je Demokratski savez Demos, a tokom aprila i Demokratska Crna Gora Demokrate. Početkom ove godine formirana je Demokratska narodna partija. Prethodno, u julu 2012. nastao je opozicioni savez Demokratski front. Najviše demokratije dolaze iz opozicionih redova, a kao demokrate deklarišu se i predstavnici stranaka koje su nacionalne. Tako je Nova srpska demokratija postala konstituent Demokratskog fronta, dok se dio njenih funkcionera, nakon nedavnog rascjepa partije, opredijelio za Demokratski savez Demos. 

Ranije formirane partije takođe imaju taj prefiks, kao što su Crnogorska demokratska unija, Demokratska stranka jedinstva, Demokratski centar. Nacionalne stranke imaju nazive Demokratska unija Albanaca, Demokratski savez u Crnoj Gori, Demokratska partija, Demokratska zajednica Muslimana i Bošnjaka, Bošnjačko-demokratska zajednica u Crnoj Gori. Najstarija partija na političkoj sceni Crne Gore, koja je u vlasti, takođe je po nazivu demokratska Demokratska partija socijalista.

(Vikend novine)