SLAVIMO LJETNJI ARANĐELOVDAN: Evo šta ne treba da radite

Srpska pravoslavna crkva i njeni vjernici danas liturgijski obilježavaju Svetog arhangela Gavrila, slave ga kao blagovjesnika koji je najavljivao sve značajne događaje u hrišćanstvu.

Praznik Sabora Svetog arhangela Gavrila nije obilježen crvenim slovom u kalendaru Srpske pravoslavne crkve, koja mu ipak daje veliki značaj i slavi ga kao Blagovjesnika koji je učestvovao i najavljivao sve značajnije događaje vezane za nastajanje hrišćanstva.

U narodu je ovaj praznik poznat i kao letnji Aranđelovdan za koji se vezuju mnogobrojni običaji, prema kojima se onim koji poštuju vjeru tog dana zabranjen skoro svaki rad.

Arhangel Gavrilo je živa sila bestjelesna i jedan od sedmorice serafima najbližih Božjem prijestolu. Učestvovao je u Božjem stvaranju svijeta i u borbi protiv “palih” anđela, predvođenih samim zlom – Satanom.

Arhagel Gavrilo je prenio proroku Mojsiju javivši mu se u pustinji i poučivši ga kako da napiše Knjigu postanja. Slavi se kao anđeo Blagovjesnik zadužen za radosne ili blage vijesti i onaj koji je najavio Zahariji rođenje Jovana Preteče Hristovog – Svetog Jovana Krstitelja.

Vjerovanja i običaji

Za ovog sveca su vezani mnogobrojni običaji. Djevojke ne valja da uzimaju ručne radove u ruke, da šiju i pletu.

Svetom Arhangelu Gavrilu je dobro da se mole nerotkinje, jer se vjeruje da on donosi “blage” i lijepe vijesti. Arhangel Gavrilo javio se Joakimu i Ani i najavio rođenje Presvete Bogorodice Marije, a potom i Presvetoj Bogorodici Mariji sa viješću da će roditi Sina, spasitelja ljudskog roda, Gospoda Isusa Hrista.

Arhangel Gavrilo je često slavljen svetac. Narod ga smatra zaštitnikom ljudi i stoke od vremenskih nepogoda. Budući da je Aranđelovdan cio posvećen dobroti i davanju, na ovaj dan svi posebno treba da se sjetimo naših bližnjih, a posebno siromašnih.

Vjeruje da na današnji dan treba odmoriti i da ne treba raditi za sebe ili novac, ali da je ovo najbolje vrijeme za otpočinjanje kakvog dobrotvornog rada. Takođe, postoji ustaljeno vjerovanje da je ovo najbolji dan za novi početak.

U pojedinim krajevima naše zemlje ljetnji Aranđelovdan slave čobani. Ljetnji Aranđelovdan je krsna slava nekoliko hramova na Kosovu i Metohiji.

Sveti arhangel Gavrilo je i simbol dobrote cijelog čovječanstva – ikona Belog anđela je poslata u kosmos kao simbol ljudskog pozdrava drugoj vasionskoj rasi pošto Sveti Gavrilo je i univerzalni simbol ljubavi, mira i radosti u čovječanstvu. Bijeli Anđeo je i od strane UNICEF odabran kao simbol Evrope.

Današnji praznik ustanovljen je na Svetoj Gori u devetom vijeku povodom javljanja arhangela Gavrila u keliji kod Kareje, gdje je prstom na kamenu ispisao pjesmu Bogorodici.