SREBRENICA: 25 godina od genocida

Najmlađa žrtva koja će biti ukopana je Salko Ibišević. Kada je ubijen imao je 23 godine, a djelovi njegovog tijela pronađeni su 2011. godine u masovnoj grobnici u Liplju u blizini Zvornika. Porodica je od tada bezuspješno pokušavala da pronađe ostatak Salkovog tijela.

“Od tada do danas njegovo tijelo je bilo u Komemorativnom centru u Tuzli. Supruga i ja smo odlučili da ukopamo nekompletno tijelo, da znam gdje da dođem”, kazao je za Radio Slobodna Evropa (RSE) otac Ahmo Ibišević, koji traga za tijelom još jednog, mlađeg sina.

Zbog pandemije koronavirusa ovogodišnja komemoracija, vjerski program i ukop žrtava u Memorijalnom centru Potočari, biće organizovan uz poštovanje svih epidemioloških mjera.

Komemoracija, koja počinje u 9.30 minuta, biće organizovana u dvije prostorije, uz video link i sa čitanjem pisanih, te puštanjem snimljenih video poruka međunarodnih i domaćih zvaničnika koji nisu mogli doći u Potočare.

Dvije grupe od po 50 ljudi, koji će prisustvovati komemoraciji, kako su saopštili organizatori, biće fizički odvojene u dvije hale, bivše Fabrike akumulatora u Potočarima. Na tom mjestu je tokom rata bila baza Ujedinjenih naroda, danas je to dio kompleksa Memorijalnog centra.

Obred uz posebne mjere

Vjerski obred koji će predvoditi reisu-l-ulema Islamske zajednice u Bosni i Hercegovini Husein efendija Kavazović počinje u 12.15 sati. Dženazi i ukopu prisustvovaće članovi porodice, prijatelji i drugi koji žele odati počast žrtvama. Predviđeno je da grupe ljudi budu raspoređene na propisanim udaljenostima na prostoru Memorijalnog kompleksa u Potočarima.

“Mi ćemo ove godine uraditi sve što možemo i poduzećemo sve potrebne mjere da zaštitimo javno zdravlje, mislim da u ovom trenutku ne postoji ništa važnije od toga. Sve što bude rađeno ovdje biti će u skladu sa važećim epidemiološkim mjerama” – kazao je za RSE direktor Memorijalnog centra Potočari.

Kolona sa posmrtnim ostacima devet žrtava genocida u Srebrenici iz jula 1995. godine, stigla je u Potočare u četvrtak 9. jula.

U Potočare su dan kasnije stigli i učesnici tradicionalnog Marša mira, manifestacije koja je godinama unazad uvod u obilježavanje godišnjice genocida u Srebrenici i u kojoj je ranijih godina učestvovalo hiljade građana iz Bosne i Hercegovine, ali i iz cijelog svijeta.

Ove godne zbog pandemije koronavirusa Marš mira ograničen je na oko stotinu učesnika.

Oni su prethodna četiri dana prošli putem kojim su u julu 1995. godine hiljade muškaraca i dječaka pokušavale da se probiju do teritorije pod kontrolom Armije Bosne i Hercegovine. Hiljade njih na tom putu ubijeno je od granatiranja Vojske Republike Srpske ili su zarobljeni, a potom pogubljeni i zakopani u masovne grobnice u okolini Srebrenice.

Do danas su u Srebrenici i okolnim opštinama ekshumirane 94 masovne grobnice, a posmrtni ostaci više od 6.900 žrtava pozitivno su identifikovani.

U Potočare su 10. jula stigli i biciklisti, ultramaratonci i učesnici Moto maratona, takođe u mnogo manjem broju nego prethodnih godina.

Najstariji među žrtvama koje će biti ukopane je Hasan Pezić, koji je ubijen kada je imao 70 godina. I njegovo tijelo pronađeno je nekompletno u masovnoj grobnici 1999. godine.

U mezarju Memorijalnog centra Potočari ove godine biće ukopani:

Sead (Huso) Hasanović, rođen 1971. u Krivačama kod Han Pijeska

Alija (Bekto) Suljić, rođen 1969. u Poznanovićima, Srebrenica

Hasan (Alija) Pezić, rođen 1925. u mjestu Pustoše

Hasib (Šaban) Hasanović, rođen 1970. u Slatini kod Srebrenice

Zuhdija (Suljo) Avdagić, rođen 1947. godine u Novoj Kasabi

Bajro ( Ramo) Salihović, rođen 1943. u Voljavici kod Bratunca

Ibrahim (Hamid) Zukanović, rođen 1941. u Sasama kod Srebrenice

Salko (Ahmo) Ibišević, rođen 1972. godine u Ljuboviji.

Kemal (Husein) Musić 1968. rođen u Glogovoj.

Sedam porodica koje su ranije dale saglasnost za ukop posmrtnih ostataka svojih najmilijih, tu saglasnost su povukle, jer zbog pandemije mnogi od njih ne mogu prisustvovati dženazi i ukopu u Potočarima.

Traga se za hiljadu nestalih

U Memorijalnom centru Potočari do sada su ukopani posmrtni ostaci 6. 610 pronađenih i identifikovanih žrtava genocida. Još se traga za više od hiljadu nestalih.

Prva presuda za genocid u Srebrenici pred Haškim tribunalom je izrečena 2001. godine generalu Vojske Republike Srpske (VRS) Radislavu Krstiću koji je osuđen na 46 godina zatvora. Kazna je kasnije smanjena na 35 godina zatvora.

Ratni komandant VRS Ratko Mladić u prvostepenoj presudi osuđen je 2017. godine na doživotnu kaznu zatvora zbog genocida i zločina protiv čovječnosti.

Žalbeno vijeće Međunarodnog mehanizma za krivične sudove, kao pravni nasljednik Tribunala u Hagu, 2019. godine izreklo je kaznu doživotnog zatvora bivšem predsjedniku bosanskohercegovačkog entiteta Republika Srpska (RS) i vrhovnom komandantu VRS Radovanu Karadžiću.

Na doživotne kazne zatvora zbog genocida nad Bošnjacima u Srebrenici osuđene su i bivše starješine VRS potpukovnik Vujadin Popović i pukovnik Ljubiša Beara te Zdravko Tolimir, pomoćnik komandanta za obavještajno bezbjednosne poslove Glavnog štaba VRS.

RSE