Wireless Montenegro: Crna Gora ne kasni puno za Evropom
Povodom usvajanja seta dokumenata Evropske komisije po naslovom “Komunikacioni i radni dokument i akcioni plan za projekat 5G za Evropu”, te usvojenih akata: “Pravilnik Evropske Elektronske Komunikacije”, “Propis o Tijelu Evropskih Regulatora za Elektronske Komunikacije (BEREC)” i “Uredbe o unaprijeđenju Internet povezanosti u lokalnim zajednicama i na javnim mjestima (WiFi 4 EU)”, a sve u cilju donošenja Strategije Jedinstvenog Digitalnog Tržišta, u ime Wireless Montenegro, kompanije koja je u periodu od tri godine izvršila instalaciju pedestak WiFi uredjaja u trinaest crnogorskih opština, Blažo Šaban, izvršni direktor kompanije kaže: “Izjava Predsjednika Evopske Komisije, u Strasburu od 14. septembra 2016. godine, da Evropskoj zajednici treba da njeni građani, institucije i drugi subjekti budu povezani sa mrežama velikog kapaciteta i da Evropska zajednica mora investirati u mreže velikog kapaciteta i ubrzati razvoj javnih WiFi mreža, predstavlja zadatak ne samo za zemlje evropskih zajednica nego i za Crnu Goru kao kandidata.»
Blažo Šaban o dešavanjima u Evropskim zemljama u vezi sa dostupnošću kapaciteta na internet mrežama kaže: « Plan Evropske zajednice je da do 2025 godine korisnici kao što su škole, univerziteti, bolnice i administracije, treba da budu snadbjeveni sa 1Gibt vezom. To je značajni iskorak za korisnike i time otvaranje svih mogućnosti za rad tih institucija počev od daljinskog nadgledanja i upravljanja do svih mogućih operacija koje će povećati efikasnost funkcionisanja i smanjenje troškova.
Tu je posebno značajan program bežičnih internetskih mreža na javnom prostoru. Prvenstveno se misli na prostore u gradovima, na putevima i na svakom mjestu gdje se pokaže interes za bežičnim internetom. Plan je da se izgrade WiFi mreže pete generacije koje bi trebale da omoguće korisnicima kapacitet do nekoliko gigabita. To je značajan plan koji u sebi krije nesagledive posledice na polju distribucije interneta. Mislim da će se sa razvojem ovih mreža značajno izmijeniti sadašnja struktura u vezi sa tipovima korisnika interneta. Definitivno će postojati korisnici velikih kapaciteta koji će biti snadbijevani putem optičkih kablova, dok će široka upotreba od strane stanovništva i drugih korisnika komunicirati biti kroz bežične internetske mreže koje se zovu WiFi mreže.
O crnogorskim prilikama na polju internet usluga Šaban kaže da Crna Gora ima kvalitetne pretpostavke da u ovoj oblasti ne kasni za Evropom.
«Relativno razvijena kablovska infrastruktura između gradova i u većini gradova pruža mogućnosti za izgradnju mreža optičkih kablova koji su osnova za izgradnju mreža velikog kapaciteta o kojima govori Junker. Optika postaje svugdje dostupna i danas u Crnoj Gori ima puno operatora koji posjeduju značajne kilometre optičkih kablova kojima mogu obezbijediti snadbijevanje korisnika sa velikim kapacitetom. U suštini jedini problem je cijena interneta s jedne strane i finasijske mogućnost crnogorskih potrošača sa druge strane.
Želim da istaknem da smo u Crnoj Gori dosta uradili da dostignemo evropske standarde u bežičnim mrežama. Zajedno sa Ministarstvom za informaciono društvo i telekomunikacije smo u okviru Wireless Montenegra izgradili mrežu besplatnog Wifi interneta u većini gradova Crne Gore. Postavili smo WiFi uređaje na 50 lokacija na kojima naši korisnici mogu koristiti usluge besplatnog interneta pod imenom free.montenegro. To je urađeno prije četiri godine i u tom periodu smo pružili milionski broj konekcija i pri čemu su nam uređaji stalno bili opterećeni sa 100 % kapaciteta. Treba da se zna da ova generacija uređaja ima svoja ograničenja po broju istovremenih korisnika. Korisnici treba da znaju da se sa povećanjem broja istovremenih korisnika na jednoj WiFi lokaciji smanuje brzinu protoka po jednom korisniku i time usporavaju ili onemogućavaju mogućnosti uploda ili downloada većeg obima podataka ili prosto rečeno nema mogućnosti korišćenja nap. YuTuba ili slično. To su tehnička ograničenja i primijetili smo da puno korisnika kojima je free.montnegro jedini izvor konekcije čekaju sitne sate kada opadne broj korisnika i kada mogu da surfuju sa puno više kapaciteta. Moram prenijeti svoja iskustava iz Barselone koja ima takođe dosta WiFi na javnim površinama. Nijesam mogao da se uključim na tim mrežama koje su bile stalno zauzete. Razlog je prost sa sadašnjom generacijom uređaja nikada nije dovoljan broj WiFi uređaja na jednom mjestu da bi zadovoljili sve potencijalne korisnika.
Na kraju želim da ponovim poznatu informaciju da je u Izvještaju Evropske komisije o napretku Crne Gore za 2015. godinu, na polju evropskih integracija, u poglavlju 10. koje tretira oblast Informatičkog društva i medija konstatovano da Evropska Unija podržava dobro funkcionisanje unutrašnjeg tržišta za elektronske komunikacije, elektronsku trgovinu i audio-vizuelne usluge, gdje je posebno pomenut projekat Bežična Crna Gora “Wireless Montenegro” koji sa uspjehom obezbjeđuje besplatan pristup javnom bežičnom internetu velikom broju korisnika.”-zaključuje Šaban
