VREMEPLOV
Događaji na dan 1. novembar:
79. – Erupcija vulkana Vezuv.
755. – Veliki zemljotres u Lisabonu.
1501. – Portugalski moreplovci otkrili zaliv Svih Svetih u Brazilu.
1509. – Javnosti predstavljene slike na plafonu Sikstinske kapele koje je naslikao Mikelanđelo.
1688. – Vilijam Oranski je isplovio drug put iz Helevutslojsa da bio preoteo krune Engleske, Škotske i Irske od kralja Džejmsa II tokom Slavne revolucije.
1755. – Katastrofalni potres i tsunami razorili su grad Lisabon i odnijeli oko 60.000-90.000 žrtava.
1755. – Britanski parlament je usvojio Zakon o taksenim markama iz 1765. za Trinaest kolonija kako bi ih naterao da pomognu u plaćanju britanskih vojnih operacija u Severnoj Americi.
1875. – Johann Palisa iz Mornaričke zvjezdarnice u Puli otkrio asteroid 151 Abundantia.
1886. – U Beogradu osnovana Srpska kraljevska akademija, kasnije Srpska akademija nauka i umjetnosti. Prvi predsjednik bio Josif Pančić. Prve edicije koje je izdavala bile su Glas i Spomenik, a najkrupniji poduhvat bio je izrada „Rečnika srpskog književnog jezika“, početa 1893.
1897. – U italijanskom gradu Torinu osnovan Fudbalski Klub Juventus.
1918. – Prva srpska armija pod komandom vojvode Petra Bojovića u Prvom svjetskom ratu oslobodila Beograd.
1918. – Italijani potopili bojni brod Viribus Unitis u Puli: više od 200 mrtvih.
1918. – Lavov proglašen glavnim gradom Zapadnoukrajinske republike.
1928. – U Turskoj, arapsko pismo zamijenjeno latinicom, kao deo reformi osnivača moderne turske države Mustafe Kemala Ataturka.
1936. – Građanski rat u Španiji: otpočela je bitka za Madrid.
1944. – Predsjednik Nacionalnog komiteta oslobođenja Jugoslavije Josip Broz Tito i predsjednik izbjegličke vlade Kraljevine Jugoslavije Ivan Šubašić u Beogradu potpisali sporazum o obrazovanju jedinstvene jugoslovenske vlade koja treba da pripremi izbore za Ustavotvornu skupštinu.
1944. – Sremska Mitrovica oslobođena u Drugom svetskom ratu.
1945. – Velika Britanija saopštila da je lider nacističke Njemačke Adolf Hitler najvjerovatnije izvršio samoubistvo u svom bunkeru u Berlinu.
1946. – Karol Vojtila postao je kaplan.
1946. – Generalna skupština Ujedinjenih nacija osnovala Međunarodni fond Ujedinjenih nacija za pomoć deci, UNICEF.
1949. – Objavljeno prvo izdanje njemačkih novina Frankfurter Allgemeine Zeitung.
1952. – SAD na Maršalskim ostrvima izvršile probu prve hidrogenske bombe.
1954. – U Alžiru počeo ustanak protiv francuske kolonijalne vlasti, završen 1962, sticanjem nezavisnosti.
1956. – Na predlog Jugoslavije, Generalna skupština Ujedinjenih nacija usvojila rezoluciju kojom je traženo da Velika Britanija, Francuska i Izrael odmah obustave oružane akcije, povuku se sa teritorije Egipta i omoguće otvaranje Sueckog kanala.
1963. – U vojnom udaru u Južnom Vijetnamu ubijeni predsjednik Ngo Din Dijem i njegov brat Ngo Din Nu.
1964. – Privremeno je otvoren prolaz u Berlinskom zidu.
1981. – Antigva i Barbuda je dobila nezavisnost.
1987. – Lider Kine Deng Sjaoping povukao se sa svih funkcija u Komunističkoj partiji.
1992. – U Gospiću je oformljena 6. gardijska brigada, kasnije preimenovana u 9. gardijska brigada “Vukovi”.
1993. – Stupanjem na snagu Ugovora o Europskoj uniji formalno uspostavljena Europska unija.
1995. – U američkoj vojnoj bazi Rajt-Paterson u Dejtonu, Ohajo, počeli mirovni pregovori o Bosni i Hercegovini. Posle tri sedmice, mirovni sporazum kojim je okončan rat u toj bivšoj jugoslovenskoj republici parafirali predsednici Srbije, Hrvatske i BiH – Slobodan Milošević, Franjo Tuđman i Alija Izetbegović.
1998. – Utemeljen je Europski sud za ljudska prava.
2000. – Savezna Republika Jugoslavija primljena u Ujedinjene nacije. Vlasti Jugoslavije po raspadu SFRJ i formiranja nove države SRJ, 1992, odbile da podnesu zahtev za prijem u Ujedinjene nacije kao nova država, insistirajući na kontinuitetu s bivšom državom.
2000. – Skupština Crne Gore usvojila Zakon o Centralnoj banci, a marka, koja je od 2. novembra 1999. bila paralelna valuta, postala jedino sredstvo plaćanja u Crnoj Gori.
2001. – Turska, članica NATO-a, kao prva muslimanska zemlja, poslala trupe u rat protiv Avganistana.
2003. – Mađarska uvela vize za građane Srbije i Crne Gore, u skladu sa standardima Evropske unije. Mađarska postala članica Evropske unije u maju 2004.
2004. – Poljska je postala punopravna članica Evropola.
2007. – Zbog ostavke premijera Špirića, pala Vlada u Bosni i Hercegovini.
Rođeni na dan 1. novembar:
846. – Rođen Luj II., francuski kralj.
1500. – Rođen Benvenuto Celini, vajar, zlatar i pisaci.
1596. – Rođen Pietro da Cortona, rimski graditelj programatskog baroka.
1724. – Rođen Mihalj Šilobod, hrvatski matematičar.
1761. – Rođen Angelo Anelli, talijanski libretist i književnik.
1813. – Rođen Petar II Petrović Njegoš, vladika Crne Gore.
1855. – Rođen Guido Adler, austrijski muzikolog.
1870. – Rođen Viktor Car Emin, hrvatski književnik.
1870. – Rođen Viktor Car Emin, hrvatski književnik.
1880. – Rođen Alfred Vegener, nemački meterolog i geolog.
1889. – Rođen Philip Noel-Baker, britanski političar, diplomat, humanist i sportista.
1902. – Rođen Eugen Johum, nemački dirigent.
1906. – Rođen Vasilj Gaćeša, partizanski komandant i narodni heroj Jugoslavije.
1909. – Rođen Bruno Bjelinski, hrvatski skladatelj.
1923. – Rođen Gordon Rupert Dikson, kanadski pisac naučne fantastike.
1923. – Rođen Viktorija de los Anheles, španski operski pevač.
1924. – Rođen Süleyman Demirel, turski političar.
1931. – Rođen Gustav Zemla, poljski vajar.
1936. – Rođen Zoran Bojović, srpski arhitekta.
1940. – Rođen Gojko Đogo, pesnik i pisac.
1942. – Rođen Lari Flint, američki izdavač.
1943. – Rođen Salvatore Adamo, belgijski šansonjer.
1943. – Rođena Ljiljana Sedlar, srpska glumica.
1944. – Rođen Keit Emerson, rok muzičar.
1944. – Rođen Ibrahim Kajan, bosanskohercegovački književnik.
1944. – Rođen Nikola Dragaš, hrvatski kuglaš.
1952. – Rođen Bora Đorđević, Riblja Čorba, srpski rok pevač i pisac.
1954. – Rođen Vedran Rožić, hrvatski fudbaler.
1955. – Rođen Neđo Danilović, srpski vojni naučnik.
1962. – Rođen Anthony Kiedis, američki glazbenik.
1963. – Rođen Srđan Dragojević, filmski režiser.
1963. – Rođen Mark Hjuz, velški fudbaler i trener.
1970. – Rođen Igor Cvitanović, hrvatski rođen.
1973. – Rođena Ajšvarija Raj, indijska glumica i Mis sveta 1994. godine.
1975. – Rođen Roberto Duenjas, španski košarkaš.
1978. – Rođen Dani Kovermans, holandski fudbaler.
1979. – Rođen Milan Dudić, srpski fudbaler.
1979. – Rođen Darjuš Lavrinovič ili Darijus Lavrinovič, litvanski košarkaš.
1979. – Rođen Kšištof Lavrinovič, litvanski košarkaš.
1980. – Rođena Marija Tadić, hrvatska glumica.
1983. – Rođena Jelena Tomašević, srpska pevačica.
1984. – Rođen Miloš Krasić, srpski fudbaler.
1987. – Rođen Momir Rnić, srpski rukometaš.
Umrli na dan 1. novembar:
1496. – Umro Filip Kalimah, italijanski humanista i pisac.
1700. – Umro Karlo II., španjolski kralj, posljednji španjolski Habsburgovac.
1893. – Umro Jan Matejko, poljski slikar.
1894. – Umro Aleksandar III Aleksandrovič, car Rusije.
1903. – Umro Teodor Momsen, istoričar, pesnik i nemački pravnik.
1907. – Umro Alfred Jarry, francuski pesnik i pisac.
1918. – Poginuo Janko Vuković Podkapelski, hrvatski carski i kraljevski admiral.
1924. – Umro Josip Lang, hrvatski biskup.
1932. – Umro Tadeuš Makovski, poljski slikar.
1937. – Umro Milan Gorkić, alijas Josip Čižinski, sekretar Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije, od 1932. do 1937. godine.
1955. – Umro Antun Barac, hrvatski povjesničar.
1956. – Umro Pietro Badoglio, italijanski vojskovođa i političar.
1966. – Umro Petar Radaković, hrvatski fudbaler.
1971. – Umrla Jadviga Smosarska, poljska gulmica.
1971. – Umrla Gertrud von Le Fort, nemačka spisateljica.
1972. – Umro Ezra Pound, američki pesnik.
1988. – Umro Aleksa Benigar, slovensko-hrvatski svećenik.
2000. – Umro Stiven Ransiman, britanski istoričar.
2001. – Umro Bekir Misirlić, bosanskohercegovački slikar i skulptor.
2003. – Umro Henrik Mahalica, poljski glumac.
2008. – Umrla Ima Sumak, peruanska pjevačica.
Sveci pravoslavne crkve na dan 1. novembar:
– Sveti prorok Joil.
– Sveti mučenik Var.
– Prepodobni Prohor Pčinjski i Jovan Rilski.
– Sveti Jovan Kronštatski.
